ހެއްކާބެހޭ ބިލު ތަސްދީގުނުކުރަން އެމްޖޭއޭ އާއި އެޑިޓާސް ގިލްޑް އިން ގޮވާލައިފި

މިދިޔަ ހަފުތާގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރި ހެއްކާބެހޭ ބިލުގައި މަސްދަރު ހާމަކުރަން މަޖުބޫރުވާ ގޮތަށް އޮންނަ މާއްދާ އިސްލާހުކޮށް، މަސްދަރު ހާމަކުރެވޭނެ ހާލަތްތައް މިހާރަށް ވުރެ ބޮޑަށް ހަރުކަށިކޮށްފައި ނޫނީ އެ ބިލު ތަސްދީގުނުކުރުމަށް، ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހަށް މޯލްޑިވްސް ޖާނަލިސްޓް އެސޯސިއޭޝަން (އެމްޖޭއޭ) އާއި އެޑިޓާސް ގިލްޑް އިން މިއަދު ގޮވާލައިފި އެވެ.

އެމްޖޭއޭ އާއި އެޑިޓާސް ގިލްޑް އިން ނެރުނު ޖޮއިންޓް ސްޓޭޓްމަންޓެއްގައި ބުނީ، އެ ބިލުގައި މަސްދަރު ހާމަކުރަން މަޖުބޫރުވާ މާއްދާ އޮތީ ބާރުގަދަ ބަޔަކަށް އޭގެ ނާޖާއިޒު ފައިދާ ނަގަން ފުރުސަތު ހުޅުވާލެވޭ ފަދަ ގޮތަކަށް ކަމަށެވެ. އެގޮތަށް ގާނޫނު ބައްޓަންކުރުމަކީ ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރު އޮތް ދައުލަތުގެ ނިޒާމެއް ގާއިމުވެފައި ނެތް ގައުމެއްގައި، ބާރާއި ނުފޫޒުގައި ތިބޭ ފަރާތްތަކަށް ނޫސްވެރިކަމުގެ ހައްގަށް ހުރަސް އަޅަން ފުރުސަތު ލިބޭ ކަމެއްކަން މާޒީން ވެސް އެނގިފައިވާ ކަމެއް ކަން ބަޔާނުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ.

"އެއީ ނޫސްވެރިޔާ އާއި ނޫސްވެރިޔާގެ މަސްދަރު ވެސް ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިގެންދާނެ ހާލަތެކެވެ. އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުން ނޫސްވެރިން ޖަލަށް ލެވުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް އޮތްކަން ފާހަގަ ކުރަމެވެ،" އެ ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

މަސްދަރު ހިމާޔަތްކުރުމަކީ ނޫސްވެރިކަމުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް އަސާސް ކަމަށާއި ތަހުޒީބުވެފައިވާ ގައުމުތަކުގައި ފެންވަރު ރަނގަޅު ނޫސްވެރިކަން ކުރެވެނީ މަސްދަރު ހިމާޔަތް ކުރެވޭނެ ފަދަ ނިޒާމުތައް ހަރުދަނާކޮށް ބައްޓަންވެފައި އޮތުމުން ކަމަށްވާއިރު، ރާއްޖޭގައި އެފަދަ ހަރުދަނާ އުސޫލުތަކެއް ނެތި، އެ ބިލު ގާނޫނަކަށް ވެއްޖެ ނަމަ، އެއީ ރާއްޖޭގެ ނޫސްވެރިކަމުގައި ފަހަތަށް އެޅޭނެ ފިޔަވަޅެއް ކަމަށް ބުންޏެވެ.

އެ ޖަމިއްޔާތަކުން އެގޮތަށް ބުނިއިރު، ހެއްކާބެހޭ ބިލާ ހެދި މި އަހަރު ރާއްޖެ ވަނީ ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަމުގެ އިންޑެކްސްގައި 15 ދަރަޖަ ފަހަތަށް ވެއްޓިފަ އެވެ. ގައުމުތަކުގައި ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން އޮންނަ ވަރު ބަލާ ޖަމިއްޔާ "ރިޕޯޓާސް ވިތައުޓް ބޯޑާސް" ކޮންމެ އަހަރަކު އާންމު ކުރަމުން އަންނަ އެ އިންޑެކްސްގެ 72 ވަނައިގައި އޮތުމަށް ފަހު ރާއްޖެ ވަނީ 87 ވަނަ އަށް ވެއްޓިފަ އެވެ.

ޖަމިއްޔާތަކުގެ ކަންބޮޑުވުންތައް

- ފޮރުވިގެން ތިބެ ނޫސްވެރިންނަށް މައުލޫމާތު ދޭން ތިބި، ވިސްލް ބްލޯވަރުންނަށް ވެސް މައުލޫމާތު ދިނުމަށް ފަސްޖެހުން.

- ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ނޫސްވެރިންގެ މަސައްކަތަށް ހުރަސްއެޅި، ގައުމުގެ މަސްލަހަތާ ގުޅުންހުރި މައްސަލަތަކާއި ކޮރަޕްޝަންގެ އަމަލުތަކާއި އެހެނިހެން ނޭއްގާނީ ކަންކަން ރައްޔިތުންނަށް ތިލަކުރުމަށް ހުރަސްއެޅުން.

- މަސްދަރު ހާމަކުރުމާ މެދު ކޯޓުން ގޮތެއް ކަނޑައަޅާއިރު، އެކަމުގެ ބަހުސްގެ މަރުހަލާގައި މަސްދަރުގެ ހަގީގަތް އެނގޭ ނޫސްވެރިޔާ ނުވަތަ މީޑިއާގެ މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތަށް ކޯޓުގައި ވާހަކަދައްކާ، ހެކިބަސް ދިނުމުގެ ފުރުސަތު ދިނުމުގެ އުސޫލެއް އެ މާއްދާގެ ތަފްސީލުގައި ބަޔާންކޮށްފައި ނެތުން.

- އންސާނީ ހައްގުތައް ހަނިކުރެވޭނެ ހާލަތްތަކުގައި ގޮތް ނިންމުމަށް މަދަނީ މިންގަނޑު ބޭނުންކުރުން.

- ތުހުމަތުކުރެވޭ ފަރާތްތަކަށް ވެސް މަސްދަރު ހާމަކުރަން އެދުމުގެ ފުރުސަތު އޮތުން.

- އެ ބިލް މަޖިލީހުން ފާސްކުރީ އެމްޖޭއޭއިންނާއި އެމްއެމްސީން ނޫސްވެރިންގެ ހައްގުގައި ބިލަށް ހުށަހެޅި އިސްލާހުތަކަށް އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި ބެލުމެއް ނެތި.

ބަޔާނުގައި ބުނީ، އެ ޖަމިއްޔާތަކުން ގޮވާލަނީ އެމްޖޭއޭ އިން ހުށަހަޅާފައިވާ ކަރުދާހުގައިވާ ގޮތަށް، ބިލުގައި މަސްދަރު ހާމަކުރަން ކޯޓު އަމުރެއްގެ ދަށުން މަޖުބޫރު ކުރެވޭނެ އެއް ހާލަތް ކަމަށްވާ "ގައުމީ ސަލާމަތް" އެ ބިލުން އުނިކުރުމަށް ކަމަށެވެ. އަދި މަސްދަރު ހާމަކުރަން މަޖުބޫރުވާ ޓެރަރިޒަމްގެ ކުށްތަކަކީ ކޮބައިކަން ތަފްސީލުކޮށް ބަޔާންކޮށްދިނުމަށެވެ. އޭގެ އިތުރުން، ބައިނަލްއަގުވާމީ ބެސްޓް ޕްރެކްޓިސްއަކީ "އިމިނެންޓް ތްރެޓް" (ކުއްލި ބޮޑު ނުރައްކަލެއް) އޮތް ފަދަ ހާލަތެއްގައި އެކަނި މަސްދަރު ހާމަކުރަން ޖެހޭ ގޮތަށް އޮތުން ކަމަށް ވާތީ، އެގޮތަށް ވެސް ބިލު އިސްލާހުކުރަން ގޮވާލި އެވެ.

އެ ބިލު ރައީސް ތަސްދީގުކުރައްވައިފި ނަމަ، އެ ބިލުގައިވާ މަސްދަރު ހާމަކުރަން މަޖުބޫރުވާ މާއްދާ ބާތިލްކުރަން ދުސްތޫރީ މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހަޅަން މޯލްޑިވްސް މީޑިއާ ކައުންސިލް (އެމްއެމްސީ)ން ވެސް މިއަދު ވަނީ ނިންމައިފަ އެވެ.

އެ ބިލާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށް، އެމްއެމްސީން ރައީސް މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު ރައީސް އަށް ސިޓީ ވެސް ފޮނުވި އެވެ. އެ ސިޓީގައި އެދިފައި ވަނީ އެ ބިލަކީ ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަމުގެ ހައްގު ހަނިވެގެންދާ ގޮތަށް އޮތް ބިލަކަށް ވާތީ އެ ބިލް ތަސްދީގު ނުކުރައްވައި، މަޖިލީހަށް އަނބުރާ ފޮނުވާލެއްވުމަށެވެ.

މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ބިލްތައް ތަސްދީގު ނުކުރައްވައި، އަނބުރާ ފޮނުވާލެއްވުމުގެ އިހްތިޔާރު ރައީސަށް އޮވެ އެވެ.