ގޮއިދޫ: މި ހިތްހެޔޮކަމާއި ރީތި ކަމުގައި މަދީ "ރަން ބިސްއަޅާ ކުކުޅެއް"!

ބަނދަރުމަތީގައި "އައި ލަވް ށ. ގޮއިދޫ" ޖަހާފައި އިން ބޯޑާ ހިސާބުން ކުޑަ ތަންކޮޅަކަށް ދެވުނުތަނާ ސަލާން ގޮވާލި އެވެ. މި ރަށަށް އަހަރެމެން އައި ބޭނުން އޮޅުންފިލުވި އެވެ. އެހީތެރިވެދޭން މޫސާ އާދަމް (މޫސަބެ) ހަވާލުވީ އަމިއްލައަށެވެ. ކައުންސިލަރަކަށް ގުޅާކަށް ނުޖެހުނެވެ. ފިނިކޮށްލަން އުނދޯލިތަކުގައި ތިބި މީހުން ވެސް އޭނާއަށް ހިތްވަރުދިނެވެ. އަހަރެމެން ބޭނުން ހުރިހާ ކަމެއް މި ރަށުން ހަމަޖައްސައިދިނުމަށެވެ.

އެންމެންނާ ގުޅޭ މޫސަބެ ތައާރަފެއް ދޭނަމެވެ. މުޅި އުމުރު ހޭދަކުރީ މި ރަށުގައި ސަރުކާރުގެ ހިދުމަތުގަ އެވެ. ރަށު އޮފީހާއި ކޯޓުގައި 31 އަހަރަށް ފަހު ރިޓަޔާވުމުގެ ކުރިން އެންމެ ފަހުން މަސައްކަތްކުރީ ކައުންސިލްގަ އެވެ. ހަތަރު ދަރިންގެ ތެރެއިން އެކަކު އުޅެނީ ގައުމީ ހިދުމަތުގައި ސިފައިންގޭގަ އެވެ. އެއީ މޫސަބެ ވަރަށް ފަޚުރުވެރިވާ ކަމެކެވެ. ދެން ތިބި ދަރިން ވެސް ރަނގަޅު ވަޒީފާތަކުގަ އެވެ.

މަސައްކަތެއްގެ ތެރޭގައި ނޫޅެ ހިމޭނުން މޫސަބެއަށް ނުހުރެވޭތީ މިހާރު ހުރީ ދަނޑު ހެއްދުމަށް ހުސްވެ އެވެ.

ތެދެކެވެ؛ ށ. އަތޮޅުގެ އެކި ރަށްރަށަށް ކުރި ދަތުރުގައި ގޮއިދޫ ހާއްސަ އެވެ.

މެހުމާންދާރީ އެވެ. މީހުންގެ ހިތްހެޔޮ ކަމެވެ. އެކުވެރިކަމާ އެކު އެންމެން ގުޅިގެން އުޅުމެވެ. ކުރިއަރުވާ ރީތި އާދަތަކެވެ. އެހެން ރަށަކުން ނުފެންނަ ވަރަށް މި ރަށުގެ ކުރިއެރުމަށް ޒުވާނުން އިސްވެ ދައްކާ ނަމޫނާ އެވެ. ލިބިފައި އޮތް މަދު ވަސީލަތްތަކާ އެކު އާމްދަނީ ހޯދަން ކުރާ ހިތްވަރެވެ.

ގުދުރަތީ ރީތިކަން ހިމާޔަތް ކުރުމުގައި ވެސް މި ރަށް ހާއްސަ އެވެ. ބޮޑު ކަނޑޫފަލުގައި އޮތީ ޕާކެއް ހަދައި ހިތްގައިމު ކޮށްލައިފަ އެވެ. ސިޑިއަކުން ގަސްތަކުގެ ތެރެއަށް އަރައި ފެހިކަމާއި ނަލަކަމުގެ ތެރޭގައި ދޫނިތަކާއި އަސްދޫނި ފެންގަނޑާއި މަސްތައް ބަލާލައި ފޮޓޯ އާއި ވީޑިއޯ ސޯޝަލްމީޑިއާއަށް ލާން އަންނަވީ ގޮއިދޫގެ "ފުއްޓަރު" ޕާކަށެވެ.

މޫސަބެ ކިޔައިދިން ގޮތުގައި 700 މީހުންގެ ގޮއިދޫގެ އަމާންކަމާއި ހިތްހަމަޖެހުން އަދި އެންމެން ގުޅިގެން އުޅުމުގެ ސިއްރަކީ ރަށް ހިންގުމާ ހަވާލުވާ މީހުންނާއި ރައްޔިތުންނާ ދެމެދު ބާއްވާ ގުޅުމެވެ. ހިޔާލުތަފާތުވާ ކަންކަން ހުރެ އެވެ. އެކަމަކު ގިނަ ބަޔަކަށް އެއްބަސްވެވޭ ގޮތް އިހްތިޔާރުކުރުމުގެ އާދަ ހިފަހައްޓަ އެވެ.

"މިއީ ބުނާ ބަދު ބަހެއް ނޫން. ބައެއް ރަށްރަށުގައި ވެރިން އެންގިޔަސް އެކަމެއް ރައްޔިތުން ނުކުރާނެ. އެހެން ނުވާނެ ށ. ގޮއިދޫގެ ރައްޔިތުން. އަންހެންވެރިން ވިޔަސް ފިރިހެން ވިޔަސް އަންގާލި ކަމަކަށް ހޭވައްލާ ތައްޔާރު،" މޫސަބެ ބުންޏެވެ.

"ފުރިހަމައަށް އިޖާބަދޭނެ. ތަރައްގީގެ މަސައްކަތެއް ވިޔަސް މުނާސަބަތަކަށް ވިޔަސް ގޮވާލުމާ އެކު ހަމަ އޯކޭ. އަމިއްލަ ހުރިހާ ކަމެއް ހުއްޓާލާފައި ބައިވެރިވާނެ. ހަބަރު ލިބޭ ގޮތުގައި މި އަތޮޅުގެ ވެސް ރަށްތަކުގައި ކަމަކަށް ގޮވާލީމަ ދާން ހިތަށް އެރި މީހަކު ދާނީ. ވަރަށް ރަނގަޅުވާނެ ގޮއިދޫ، އަޅުގަނޑު ރަށްވީމަކާ ނޫން މިބުނަނީ."

އޭނާގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަކުވާއަކީ ޓޫރިޒަމަށް 50 އަހަރު ފުރުނުއިރު ވެސް ގޮއިދުއަށް "ރަން ބިސް އަޅާ ކުކުޅު"ން ނުވަތަ ޓޫރިޒަމުން އުފާވެރިކަމެއް ނުލިބުމެވެ. މި ރަށުގެ ރީތިކަން ވިއްކެން އޮތް އިރު އިގްތިސާދު ބިނާވެފައިވާ ޓޫރިޒަމުން ނަފާވާނެ މަގެއް ގޮއިދުއަކަށް ނެތެވެ.

ޒުވާނުންގެ ގިނަ ބަޔަކު ރިސޯޓްތަކުގައި މަސައްކަތް ކުރާއިރު އެންމެން ވެސް އުޅެން ޖެހެނީ ރަށާ މާ ދުރުގަ އެވެ. މި ސަރަހައްދުގައި ނުވަތަ ގޮއިދުއާ ކައިރީގައި ރިސޯޓެއް ނެތުމުގެ ކަންބޮޑުވުން ސަރުކާރުތަކުގައި ދަންނަވައިފި އެވެ. އެކަމަކު އެ ހުވަފެނުގައި ކުލަ ޖެހުމުގެ އުއްމީދު އޮތީ މާ ދުރުގަ އެވެ.

ރަށުގެ ޒުވާނުންނާ އެކު ވޮލީ ކުޅުއްވަނިކޮށް ފެނިގެން އިންޓަވިއު ނެގި ކައުންސިލްގެ ނައިބު ރައީސް ހުސެއިން ޒިޔާދުގެ ވާހަކަ, މޫސަބެ ދެއްކި ވާހަކަތަކާ މާބޮޑު ތަފާތެއް ނެތެވެ.

"ށ. ގޮއިދޫއޭ ބުނީމަ މީގެ ކުރިން ނޭނގުނެއް ކަމަކު މި ރަށުގެ ނަން ބުނީމަ ނޭނގޭ މީހަކު މަދުވާނެ މިހާރު. އަޅުގަނޑުމެން ވީހާވެސް ބޮޑަށް ބަލަނީ މި ރަށުގެ އަމާންކަމާއި އެކުވެރިކަމާއި އެއްބައިވަންތަކަން ދެމެހެއްޓޭނެ ގޮތަކަށް ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް ކުރިއަށް ގެންދެވޭތޯ،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

މަޣުރިބް ނަމާދަށް ބަންގި ގޮވުމާ އެކު ކުޑަކުދިންނާއި ޒުވާނުން ކުޅޭ ދަނޑުން ބޯޅަ ގެންދިޔައީ އެވެ. މިއީ އެ ކުދިން ރަނގަޅު މަގުގައި ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގެ އާދަތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމަނާފައިވާ ކަމެކެވެ.

އެންމެ ބޮޑު ހިތްހަމަޖެހުމަކީ ކުށް މަދު ރަށަކަށް ވުމެވެ. މިގޮތުގައި ބާއްވަން އެންމެން ބާރުއަޅަ އެވެ.

ރައްޔިތުން އެންމެ މާޔޫސްވާ އެއް ކަމަކީ ސިއްހީ ހިދުމަތް ވަރަށް ހާލުގައި އޮތުމެވެ. ބަލިވެއްޖެ ނަމަ އުފުލަން ޖެހޭ ތަކުލީފު ދެ ގުނަވެ އެވެ. ލޭގެ ޓެސްޓެއްހާ މިންވަރު ވެސް ނުހެދެ އެވެ. ސާމްޕަލް ފޮނުވަން ޖެހެނީ ކައިރި ރަށަކަށެވެ.

ސިއްހީ މަރުކަޒު އަދިވެސް ހިންގަނީ މީގެ އެތައް އަހަރެއް ކުރިން ރައްޔިތުން އެޅި އިމާރާތުގަ އެވެ. އަމިއްލަ ހަރަދުގައި ހެދި އިމާރާތް ވަރަށް ހާލުގައި ހުރިއިރު މި ރަށު މީހުން ބުނާ ގޮތުގައި އެތަނުގައި އެއްވެސް ކަމެއް ނެތެވެ.

ފުދުންތެރިކަން އިތުރުވެ ގައުމުގެ ހާލަތު ބަދަލުވަމުން އަންނައިރު ރަށްރަށުގެ އެންމެ އަސާސީ މިކަންކަން ކުރިއަރަން ޖެހޭ ކަމަށް އެ މީހުން ގަބޫލުކުރެ އެވެ.

"ފުއްޓަރު އަށި"

މި އަތޮޅަށް ކުރި ދަތުރުގައި މިހާ ރީތި، ހިތްފަސޭހަ ތަނަކަށް އަދި ނާދެވެ އެވެ؛

މިއީ ގޮއިދޫގެ އިރުމަތީ ފަރާތުގައި އޮންނަ މި ރަށުގެ ބޮޑު ކަނޑޫފަލެވެ. މި ޗަސްބިމުގައި މިތަނުގެ ގުދުރަތީ ރީތިކަން ނުގެއްލޭނެ ގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ ހިތްގައިމު ނޭޗާ ޕާކެކެވެ.

"މި ތަނަކީ ވެސް މި ރަށުގެ ޒުވާނުންގެ އެކުވެރިކަމުގެ ނަމޫނާއެއް،" މި ރަށު މިސްކިތުގެ އިމާމް އަދި މި ޕާކުގެ މަސައްކަތުގައި ވެސް އުޅުނު އިބްރާހިމް އާމިރު ބުންޏެވެ.

މި ޕާކު އަސްލަކަށް ވީ ގޮތް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ.

އެއީ ކޮވިޑުގެ ވަބާގައި މުޅި ރާއްޖެ ރަށުބަންދުވި ދުވަސްވަރެވެ. ރަށުން ބޭރުގައި ވަޒީފާ އަދާކުރި ޒުވާނުންނަށް ވެސް ރަށުގައި ބަންދުވެ ތިބެން މަޖުބޫރުވި އިރެވެ. މި ޕާކަކީ އެހެން ތިބިތިބުމުގައި ޒުވާނުންގެ މެދުގައި ދެކެވުނު ވާހަކަތަކެއްގެ ތެރެއިން އުފަންވި ހިޔާލަކަށް ހެދި ތަނެކެވެ. އޭގެ ފައިދާ މިއަދު މުޅި ރަށަށް ވެސް އެބަ ކުރެ އެވެ.

"މި ތަނަކީ މިހާރު ވަރަށް ގިނަ ރަށްރަށުން މީހުން ޒިޔާރަތްކުރާ ތަނެއް، މި ތަނުގައި ހިތްގައިމުކަން ލިބިގަތުމަށްޓަކާ. ހާއްސަކޮށް ޗުއްޓީ ދުވަސްވަރު ވަރަށް ގިނަ، މަދުވާނެ ރަށުން ބޭރުން ބަޔަކު ނާންނަ ދުވަހެއް،" އާމިރު ބުންޏެވެ

މި ޕާކަށް ވަނުމާ އެކު ފުރަތަމަ ވެސް ފެނުނީ ބޮޑު މަސްފެންގަނޑެކެވެ. މި މަސްފެންގަނޑުގައި ތަފާތު އެކި ބާވަތްތަކުގައި މަސް އެބައޮތެވެ. އަދި މި ފެންގަނޑުގެ ތެރޭގައި އަސްދޫނިތައް ވެސް ދެކޮޅަށް ދުވާތަން ފެނެ އެވެ. މިނިވަންކަމާ އެކު އުޅެން ދޫކޮށްލާފައިވާ މި އަސްދޫނިތައް މީހުންނާ ވެސް ވަރަށް އޮޅެވެ. އަހަރެމެން ޕާކަށް ވަނުމާ އެކު ވެސް އެ ސޮރުމެން ކައިރިއަށް އައިސް ވަށައިގެން އެނބުރެން ފެށި އެވެ. މިއަށް ހާއްސަ ގެއެއް ވެސް މިތަނުގައި ހަދައިފައި އެބަހުއްޓެވެ.

ފުއްޓަރު އަށީގެ މަސްފެންގަނޑުން ފެންނަ މަހުގެ ބާވަތްތަކާއި މި ސަރަހައްދަށް އަންނަ އެކި ވައްތަރުގެ ދޫނީތަކުގެ ނަންތައް ލިޔެފައިވާ ބޯޑެއް ވެސް މި ޕާކުގައި ހަދާފައިވާ ދިގު ފާލަމަށް އަރާއިރު ފެނެ އެވެ.

މި ފާލަމަށް އަރައިގެން ކުރިއަށް ދާ ވަރަކަށް ހިތަށް ލިބޭ ހަމަޖެހުން ވަރަށް ބޮޑެވެ. ވަރަށް ފެހި، ފިނި މަހާއުލެކެވެ. ފާލަމުގެ ދެފަރާތުގައި ކަނޑޫ ގަސްތަކާއި ބުރެވި ގަސްތަކެވެ. މަދުމަދުން ތެލަ ގަސްތައް ވެސް ދެކުނީމެވެ. މި ފާލަމުގެ ކޮޅަށް ދެވޭއިރު ދެން ޖެހެނީ ސިޑިއަކާ އެވެ. މި ސިޑިން މައްޗަށް އެރުމުން "ފުއްޓަރު އައްޓަށް" އާދެވުނީ އެވެ.

މި އަށި ފަރުމާކޮށްފައި ހުރީ މިތަނުގައި ސަޔާއި ކޮފީ އާއި ކެއުންތަކަށް ވެސް ތިބެވޭނެ ގޮތަށް މޭޒާއި ގޮނޑި ޖަހައިފަ އެވެ. މި ތަނުގައި ތިބޭއިރު ކުރިމަތިން ފެންނަނީ މި ރަށުގެ ފުއްޓަރަށް ބިންދާ ބޮޑެތި ރާޅުތަކެވެ. ކަންފަތުގައި ޖެހެނީ މި ބިޔަ ރާޅުތަކުގެ ރާގެވެ.

ޓޫރިޒަމް ނެތުމަކީ ކުރިއަރަން އޮތް ހުރަސް!

މި ސަރަހައްދުން މި ރަށަށް އެކަނި ބެލިޔަސް ލޯކަލް ޓޫރިޒަމަށް ހަމަ ނަމޫނާ ރަށެކެވެ. މެހްމާންދާރީ އާއި ހިތްހެޔޮކަމާއި ގުދުރަތީ ނަލަ ކުޅިތަކާއި ރީތި މޫދާއި ދަނޑުވެރިކަމުގެ ފެހި ސަރަހައްދާ އެކު ލޯކަލް ޓޫރިޒަމް ކުރިއެރުވެން އެބައޮތެވެ. އެކަމަކު މި ރަށާއި މި ސަރަހައްދަށް ވެސް ޓޫރިޒަމް ކުރިއަރުވަން ސަރުކާރުތަކުން ދޭން ޖެހޭ ސަމާލުކަން ދީފައެއް ނެތެވެ.

ނޫން ނަމަ ޓޫރިޒަމަށް ބައިގަރުނުވީ އިރު ގޮއިދޫ އޮންނާނީ މިއަށް ވުރެން ވެސް މާ ކުރީގަ އެވެ. މި ރަށުގެ ލޭންޑްޔޫސް ޕްލޭން ހެދިއިރު ވެސް ޓޫރިޒަމަށް ބިންތައް ކަނޑައަޅާފައި އެބަހުއްޓެވެ.

ކައުންސިލުން ވެސް ބުނި ގޮތުގައި ޓޫރިޒަމަކީ "ވަރަށް ދަށްކޮށް" އޮތް ކަމެކެވެ.

"ގެސްޓްހައުސްގެ ނަމުގައި ބައެއް ތަންތަން އިމާރާތްކޮށްފައި އެބަހުރި. އެހެން ނަމަވެސް ފަތުރުވެރިން ގެނެވޭ ގޮތެއް ނުވޭ," ހުސެއިން ޒިޔާދު ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެއީ އަބަދުވެސް އުއްމީދެއް. ޓޫރިޒަމް މިކޮޅުގައި ކުރިއަރައި ދިއުން."

ޒުވާނުންނަށް ރަށުގައި ވަޒީފާ އަދާކޮށް ރަށް ކުރިއަރުވައި އާއިލާތަކާ އެކު އުފާވެރި ދިރިއުޅުމަކަށް މަގުފަހިވާން އޮތީ ވެސް އެ ކުރިއެރުން މި ސަރަހައްދަށް އައިސްގެންނެވެ.

ދަނޑުތަކުގައި މުރާލި ދިވެހިން

ރަށުގެ އެއްފަރާތް އޮތީ ދަނޑުތަކަށް ހުސްކޮށްފަ އެވެ. އުތުރުގައި އެންމެ ފުޅާކޮށް ދަނޑުވެރިކަން ކުރާ ރަށްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ މި ރަށުގައި 200 އަށް ވުރެން ގިނަ ދަނޑު އޮތީ ދޫކޮށްފަ އެވެ. މިރުހާއި ބަރަބޮލާއި ބައްޓާއި ކިއުކަންބާ އާއި ފަތްކޭލާއި ލެޓިއުސް އާއްމުކޮށް ހެއްދިޔަސް ރޯދައަށް ހާއްސަކޮށް ގިނަ ދަނޑުތަކުގައި އޮތީ ކަރާ ހައްދައިފަ އެވެ.

"ވަރަށް ގިނަ އަދަދަކަށް ކަރާ ބޭރުކުރާނެ. ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް 9 ޓަން ވެސް މި ދަނޑުތަކުން އެބަ ބޭރުވޭ," ފުޅާކޮށް ދަނޑުވެރިކަން ކުރަމުން އަންނަ އާމިރު ބުންޏެވެ.

"މި ރަށުގައި ނުތިބޭނެ ދަނޑުވެރިކަން ކުރަން ބިދޭސީން. އެ ގެއެއްގެ ދަނޑު ހައްދަން އުޅޭނީ އެ އާއިލާއަކުން"

ބިދޭސީންނާ އަތްމައްޗަށް ދަނޑުތައް ދޫނުކޮށްލުމުގައި މި ރަށުން ގެންގުޅޭ ވިސްނުން ވެސް ރަނގަޅެވެ. އެއީ މި ރަށުގައި ހައްދާ ތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރު ކުރުމެވެ.

"އެ މީހުންނާ ހަވާލުކޮށްފިއްޔާ ބޭސް ޖެހުމުގައި ވެސް ލިމިޓެއް ނޯންނާނެ. މިއީ ބަޔަކު ކާން ހައްދާ އެއްޗެއް. ދަނޑުން ނެރެވޭ އެއްޗަކީ ކެއުމަށް, ސިއްހަތަށް ފައިދާ ހުރި އެއްޗެއް ކަމުގެ ކަށަވަރުކަން އެބަ އޮންނަން ޖެހޭ. އެ ޔަގީން ނޯވޭ އެ މީހުންނާ ހަވާލުކޮށްގެން." އާމިރު ބުންޏެވެ.

އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި ކިތަންމެ ބޮޑު ނަފާއެއް ލިބެން އޮތަސް ދަނޑުތަކަށް ކެމިކަލް ޖެހުމަށް ފަހު މުއްދަތު ހަމަނުވަނީސް މި ރަށުގެ ދަނޑުތަކުން ތަރުކާރީ އާއި މޭވާ ކަނޑައި ބޭރު ނުކުރާނެ އެވެ.

ރަށުގެ ޓީޗަރުންނާއި އިމާމުންނާއި ސަރުކާރުގެ ވަޒީފާތަކުގައި އުޅޭ ގިނަ މީހުން ވެސް ހުސްވަގުތު ކުރާ ކަމަކީ ދަނޑު ހެއްދުމެވެ. ވަޒީފާއަށް ވުރެން ބޮޑު އާމްދަނީއެއް މަހެއްގެ މައްޗަށް ދަނޑުވެރިކަމުން ބައެއް މީހުންނަށް ލިބެ އެވެ.

ދަނޑުވެރިކަމުގެ އެކި ތަޖުރިބާތައް ވެސް މި ރަށުގައި ކުރެ އެވެ. އެންމެ ފަހުގެ ޕްރޮޖެކްޓަކީ ގްރީން ހައުސްއެއްގެ ތެރޭގައި ދަނޑު ހެއްދުމެވެ. މިއީ އާއްމުކޮށް ދަނޑުތަކަށް ޖެހޭ ބަލިތަކުން ދުރުވެ އަވަހަށް ތާޒާ ކަމާ އެކު މޭވޭ އާއި ތަރުކާރީ ހެއްދޭނެ ގޮތެވެ. ގްރީން ހައުސްގައި އިންދި މެލަންގެ ފުރަތަމަ ބެޗު ކަނޑައި ރަށަށް ވިއްކީ ރޯދައިގެ ކުރިންނެވެ.

"ތަފާތު ފެނުނު, ގްރީން ހައުސްގައި ހެއްދީމަ މެލަން ވެސް ވަރަށް ފޮނި ތާޒާ" އެ ޕްރޮޖެކްޓުގައި އިސްކޮށް ހުރި އާމިރު ބުންޏެވެ.

ދަނޑުވެރިންގެ އުފެއްދުންތަކަށް އެކަށީގެންވާ މާކެޓެއް މިހާރު ނުލިބެ އެވެ. ސަޕްލައިކުރާ މީހުން ކުރިން މިރަށުން އެއްޗެހި ގެންދިޔައަސް އެކަން ވެސް ގާތްގަނޑަކަށް ހުއްޓިއެއްޖެ އެވެ. މައިގަނޑު މާކެޓަކަށް މިހާރު އޮންނަނީ ހދ. ކުޅުދުއްފުއްޓާއި ށ. ފުނަދު އެވެ.

ޗުއްޓީ ތަޖުރިބާކުރަންވީ ގޮއިދޫގައި

އިންޓަވިއު ނިންމާލަމުން މޫސަބެ ބުނީ މިހެންނެވެ.

"މި ދެއްކީ ތެދު ވާހަކައެއްތޯ ބަލާލަން ވެސް މި ރަށަށް އަންނަންވީ"

އެންމެ ދުވަހަކަށް މި ރަށަށް ކުރި ދަތުރު ނިންމާލައި އަހަރެމެން މި ރަށުން ފުރީ މަޢްރިބް ނަމާދުން ފޭބި ފަހުންނެވެ. ރަށުގެ އެކި ތަންތަނުން އަހަރެމެންނާ ދިމާވި މީހުން ފުރުވަން ބަނދަރަށް ވެސް އަ އެވެ.ޒ

އަހަރެމެން ކުރިން ނުވެސް ދަންނަ ބަޔަކު މި ބެހެ ގާތްކަމާ މެދު ހައިރާންވި އެވެ. ބީރައްޓެހިކަމުގެ އިހުސާސްވިޔަކަ ނުދިނެވެ. މި ރަށަށް ފޭބިތަނުން މޫސަބެ ދެއްކި ވާހަކައިގެ ތެދުކަން ހަމަ ލޮލަށް ފެނި ތަޖުރިބާކުރެވުނެވެ. އެ އެންމެންގެ ހެޔޮދުއާ އެކު މި ރަށުން ފުރީ އަދިވެސް މި ރަށަށް އާދެވޭނެ ކަމުގެ އުއްމީދުގަ އެވެ.

މާލެ އައި ފަހުން ވެސް ހާލު ބަލާލަން މޫސަބެގެ ކޯލުތައް ލިބެ އެވެ. ހީވަނީ ވަރަށް ކުރިއްސުރެން ދަންނަ ގާތް ރަހުމަތްތެރިއެއްހެންނެވެ.