Roadha Mihaaru
ޑރ. ނާއިލާ، މިފަހަރު ކުރެހުންތެރިއެއްގެ ގޮތުގައި!

ޑރ. ނާއިލާ، މިފަހަރު ކުރެހުންތެރިއެއްގެ ގޮތުގައި!

24 އޯގަސްޓް 2019

ރާއްޖޭގެ ކަނޑު އަޑީގެ މަންޒަރުތައް ކުރައްސަވާފައި ވަނީ ބިއްލޫރިގަނޑެއްގަ އެވެ. "ރިވާސް ޕެއިންޓިން" ނުވަތަ ލޯގަނޑެއްގައި އިދިކޮޅަށް ކުރެހުންތެރިޔާ ކުރަހާފައި އެވާ ތަސްވީރު އޭގެ އަސްލު ފޮޓޯއެކޭ އެއްފަދަ އެވެ. ކަނޑު އަޑީގެ ދިރުންތައް ފެންނަހެން ހީވަނީ އޭގެ ގުދުރަތީ ކުލަތަކުގަ އެވެ. މުރަކަތަކާއި މަސްތަކުގެ ސިފަ ވަރަށް ވެސް އަސްލެވެ. އެއީ ކާކުގެ ކުރެހުންތަކެއް ކަން އެނގިއްޖެ ނަމަ ގިނަ ބަޔަކު ހައިރާންވެދާނެ އެވެ: ޑރ. ނާއިލާ އިބްރާހިމް ދީދީ އެވެ.

އަހުމަދު ސާއިލް އަލީ އަހުމަދު ސާއިލް އަލީ

ރާއްޖޭގެ ކަނޑު އަޑީގެ މަންޒަރުތައް ކުރައްސަވާފައި ވަނީ ބިއްލޫރިގަނޑެއްގަ އެވެ. "ރިވާސް ޕެއިންޓިން" ނުވަތަ ލޯގަނޑެއްގައި އިދިކޮޅަށް ކުރެހުންތެރިޔާ ކުރަހާފައި އެވާ ތަސްވީރު އޭގެ އަސްލު ފޮޓޯއެކޭ އެއްފަދަ އެވެ. ކަނޑު އަޑީގެ ދިރުންތައް ފެންނަހެން ހީވަނީ އޭގެ ގުދުރަތީ ކުލަތަކުގަ އެވެ. މުރަކަތަކާއި މަސްތަކުގެ ސިފަ ވަރަށް ވެސް އަސްލެވެ. އެއީ ކާކުގެ ކުރެހުންތަކެއް ކަން އެނގިއްޖެ ނަމަ ގިނަ ބަޔަކު ހައިރާންވެދާނެ އެވެ: ޑރ. ނާއިލާ އިބްރާހިމް ދީދީ އެވެ.

ޑރ. ނާއިލާއަކީ ކުރިން ރާއްޖޭގެ އެންމެ މަޝްހޫރު އަންހެނުންގެ އެއް ޑޮކްޓަރެވެ. ހާއްސަ ޑޮކްޓަރުން މަދު ޒަމާނެއްގައި، އަންހެނުންގެ ބަލިތަކަށް ހާއްސަވެވަޑައިގެން ގިނަ ޚިދުމަތްތަކެއް އޭރުގެ ސެންޓްރަލް ހޮސްޕިޓަލާއި ފަހުން އައިޖީއެމްއެޗުގައި ކޮށްދެއްވި އެވެ. މަޝްހޫރު އަމިއްލަ ޖަމިއްޔާ ޝީގެ އެއް ބާނީ އެވެ.

އެކަމަކު ޑރ. ނާއިލާގެ ހޮބީ ކަމަށް ވާ ކުރެހުމަކީ ކޮން ފެންވަރެއްގައި އޭނާ ކުރައްވާ ކަމެއްކަން އާންމުންނަކަށް ނޭނގޭނެ އެވެ. ކުރިން ނަމަ އެގޮތަށް، އެ ހުނަރު އެއްވެސް ވަރަކަށް އާންމުންގެ ތެރެއަށް ގެންނަވާކަށް ވެސް އޭނާ ބޭނުންފުޅެއް ނުވެ އެވެ. ބޭއްވެވި ދެ މައުރަޒު ވެސް އޮތީ، ގިނަ މީހުންނަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތު ނެތް، ކުރުނބާ މޯލްޑިވްސްގަ އެވެ. އެކަމަކު މިހާރު އެވަނީ އާޓް ގެލަރީއަށް އޭނާގެ ހާއްސަ ހުނަރު ގެންނަވައިފަ އެވެ. މިދިޔަ ބުދަ ދުވަހު އެ މައުރަޒު ހުޅުއްވާދެއްވީ ރައީސް އިބްރާޙިމް މުހައްމަދު ސޯލިހެވެ.

ބިއްލޫރީގައި ކުރައްސަވާފައިވާ "ރިވާސް ޕެއިންޓިން" ފުރިހަމަ އެވެ. އެ ކުރެހުންތަކުން ދައްކުވައިދެނީ ރާއްޖޭގެ ކަނޑު އަޑީގެ މަންޒަރުތަކެވެ. މުރަކަތަކާއި މަސްމެހާ މެއްސެވެ. ކުރެހުންތަކުގެ އިތުރުން އެކި ގޮތްގޮތަށް ކުރައްސަވާފައިވާ ފްރޭމްތަކާއި ފޮށިތައް ވެސް މައުރަޒުގައި ހިމެނެ އެވެ. ބިއްލޫރި ފުޅިފުޅި އާއި ލަކުޑި ފޮށިތަކުގެ ކުރެހުންތައް ވެސް ނަލަ އެވެ. ތުނޑުކުނަލުގެ ޑިޒައިނާއި އަމިއްލަފުޅު ޑިޒައިންތަކެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ގިނަ އުފެއްދުންތައް މިހާރު ވެސް ވަނީ ބޮޑު އަގުގައި ވިކިފަ އެވެ.

ކުރަހަން ފެށީ ސިއްހީ ދާއިރާގެ ބިޒީކަމުން ދުރުވެލަން

ކުރެހުމަކީ ސްކޫލް ދައުރުގައި ޑރ. ނާއިލާ ކުރެއްވި ކަމެއް ނޫނެވެ. އެކަމަކު ބަލިމީހުން ބެލުމުގައި ގިނަ ވަގުތުތަކެއް ހޭދަކުރައްވަން ޖެހިވަޑައިގަތުމާ އެކު ސިކުނޑިއަށް ލިބެމުން ދިޔަ ބުރަކަމުން ދުރުވެލަން، 1995 ގައި، ކުލަފިހީގައި ހިއްޕެވި އެވެ. ކުރެހުމާ ގުޅޭ ފޮތްތައް ކިއުންވައިގެން، ބައްލަވައިގެން، ހުސް ވަގުތުތަކުގައި، ކުރެހުމުގެ ތެރެއަށް ވެންނެވި އެވެ.

ތިމާގެ ހުރި ހުނަރެއް އެނގޭނީ އެކަމުގައި ދުވަސްތަކެއް ހޭދަކޮށްލައިގެންނެވެ. ޑރ. ނާއިލާގެ ފަރާތްޕުޅުން ފެނުނީ އެ ހަގީގަތެވެ. އޭނާއަށް ހުސް ވަގުތު ލިބިވަޑައިގެންނެވި ވަރަކުން، ގޭގައި، އެކަނިމާއެކަނި އިންނަވައި، ފިކުރުތައް ކުރެހުމުގެ ތެރެއަށް އޮއްސާލެއްވި އެވެ. ފުރަތަމަ، ރައްޓެހިންނަށް ކޮންމެވެސް ކަމަކާ ގުޅިގެން ދޭ ހަދިޔާއެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ.

"އޭރު ވަރަށް ކުޑަކޮށް ކުރަހަނީ. ކުދިން [ދަރިން]ގެ ފްރެންޑްސްއަށް ދޭން އެއްޗެއް ހަދާލަން އެކަހަލަ ގޮތަކަށް،" ޑރ. ނާއިލާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ނާއިލާގެ ކުރެހުމެއް މީހަކު ފޮޓޯ ނަގަނީ: ކުރެހުންތަކުން ކަނޑު އަޑީގެ ރީތިކަން ދައްކުވައިދޭ-- ފޮޓޯ: ހުސައިން ވަހީދު/މިހާރު

ނާއިލާގެ ކުރެހުމެއް މީހަކު ފޮޓޯ ނަގަނީ: ކުރެހުންތަކުން ކަނޑު އަޑީގެ ރީތިކަން ދައްކުވައިދޭ-- ފޮޓޯ: ހުސައިން ވަހީދު/މިހާރު

އޭރު އައިޖީއެމްއެޗުގައި މަސައްކަތްކުރެއްވުމުގެ އިތުރުން ގޭގައި ހިންގަވަމުން ގެންދެވި އަމިއްލަ ކްލިނިކްގައި ބިޒީކޮށް އުޅުއްވުމުން މާ ގިނަ ވަގުތެއް ލިބިވަޑައެއް ނުގަންނަވަ އެވެ. އެކަމަކު ސިއްހީ ދާއިރާ އިން މީގެ 10 އަހަރު ކުރިން ރިޓަޔަކުރެއްވުމަށް ފަހު، ގިނަ ވަގުތުތަކެއް ކުރެހުމުގައި ހޭދަކުރެއްވި އެވެ.

"[ބަލިމީހުން ބެލުން] އެއީ ވަރަށް ޑިމާންޑިން، ވަރަށް ބުރަކޮށް އުޅެން ޖެހޭ ކަމެއް. އެކަމުން އަޅުގަނޑު ރިޓަޔާ ކުރި ފަހުން ވަގުތުކޮޅެއް ލިބުނީ. އެ ވަގުތުކޮޅުގައި އަޅުގަނޑު ހޮބީއެއްހެން މިކަން ފެށީ،" ޑރ. ނާއިލާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ޑރ. ނާއިލާ "މިހާރު" އަށް އިންޓަވިއު ދެއްވަނީ: ކުރައްސަވަން ފެއްޓެވީ މަސައްކަތުގެ ބުރައިން ދުރުވުމަށް-- ފޮޓޯ: ހުސައިން ވަހީދު/މިހާރު

ޑރ. ނާއިލާ "މިހާރު" އަށް އިންޓަވިއު ދެއްވަނީ: ކުރައްސަވަން ފެއްޓެވީ މަސައްކަތުގެ ބުރައިން ދުރުވުމަށް-- ފޮޓޯ: ހުސައިން ވަހީދު/މިހާރު

"މިހާރު ވަރަށް ހުސް ވަގުތު އޮވޭ. މާމަ ކުދިންނަށް ކަންތައް ނުކޮށްދޭ ވަގުތެއް ވިއްޔާ މިކަމުގައި އުޅެނީ."

ކަނޑު އަޑީގެ މަންޒަރުތަކަށް ޚާއްސަ ލޯތްބެއް

ރާއްޖޭގެ އެންމެ ރީތި އަދި އެންމެ ހިތްގައިމު މަންޒަރުތައް އޮތީ ކަނޑު އަޑީގަ އެވެ. އެކަމަކު އެއީ ގިނަ ދިވެހިންނަށް ހަމަ ލޮލުން ފެންނަ މަންޒަރުތަކެއް ނޫނެވެ. މުޅި ދުނިޔެއަށް މަޝްހޫރު އެ ހިތްގައިމުކަމަށް ޑރ. ނާއިލާގެ ހިތް ވެސް ލެނބުނެވެ. އޭނާގެ ވަރަށް ޚާއްސަ ޝައުގުވެރިކަމަކާއި ލޯތްބެއް އޮތީ، ގުދުރަތީ އެ އަޖައިބުގެ ތެރެއަށް ދެވިފަ އެވެ.

ޑރ. ނާއިލާ މިހާތަނަށް ޑައިވްކޮށްގެން ކަނޑު އަޑީގެ ދިރުންތައް ބައްލަވާފައެއް ނުވެ އެވެ. އެކަމަކު ފޮޓޯތަކުންނާއި ވީޑިއޯ އިން ފެނުނު މަންޒަރުތައް އޭނާގެ ސިކުނޑިއަށް ވަނީ ނެގިފަ އެވެ.

ޑރ. ނާއިލާގެ ކުރެހުންތަކުން ރާއްޖޭގެ ރީތިކަން ދައްކުވައިދޭ -- ފޮޓޯ: ހުސައިން ވަހީދު/މިހާރު

ޑރ. ނާއިލާގެ ކުރެހުންތަކުން ރާއްޖޭގެ ރީތިކަން ދައްކުވައިދޭ -- ފޮޓޯ: ހުސައިން ވަހީދު/މިހާރު

"އަޅުގަނޑަށް ރީތި ރާއްޖޭގެ އެ ކުލަތައް. މި ކުލަތަކެއް ނުފެންނާނެ ކަނޑު އަޑިން ނޫނީ. އެ ރީތިވީ އަޅުގަނޑަށް،" މައުރަޒުގައި ހުރި ކުރެހުންތަކަށް އިޝާރަތްކުރައްވައި، ޑރ. ނާއިލާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ނާއިލާ ވަނީ 1996 އާއި 1998 ގައި ކުރުނބާ މޯލްޑިވްސްގައި އޭނާގެ ކުރެހުންތަކެއްގެ މައުރަޒު ބާއްވަވައިފަ އެވެ. އެކަމަކު އާންމުންނަށް އެ މައުރަޒުތަކަށް ޒިޔާރަތްކުރުމުގެ ފުރުސަތެއް ނުލިބުނެވެ.

މިހާރު މި ވަނީ ޑރ. ނާއިލާގެ، ގިނަ މީހުންނަށް ނޭނގޭ، ހުނަރު ހަމަ ލޮލުން ބަލައިލަން ހުޅުވާލައިފަ އެވެ. އާޓް ގެލަރީގައި އޭނާގެ މައުރަޒު މިރޭ 10 އާ ހަމައަށް އޮންނާނެ އެވެ.

"އަޅުގަނޑުގެ މާމަ ކުދިން ވެސް އަޅުގަނޑާ އެކު ކުރަހާ އެއްޗެހި ހަދާ އުޅޭ. މިއީ އަޅުގަނޑުގެ ހޮބީ،" ޑރ. ނާއިލާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އެކަމަކު މިއަދު އޭނާގެ އެ ހޮބީން ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކަށް ހިތްހަމަޖެހުން ގެނެސްދީފި އެވެ. އަދި މިއީ ސިއްހީ ޚިދުމަތުގައި ބިޒީ ދުސްތަކެއް ހޭދަކުރެއްވި ބޭފުޅެއްގެ ފަރާތުން ފެންނަ މުޅިން ތަފާތު މަސައްކަތެކެވެ.