Roadha Mihaaru
ޓީޗަރުންތަކެއް ކިޔަވައިދޭން ކުރި އަގުހުރި މަސައްކަތް

ޓީޗަރުންތަކެއް ކިޔަވައިދޭން ކުރި އަގުހުރި މިންނެތް މަސައްކަތް

03 ޖޫން 2020

ކޯވިޑް-19 ގެ ބަލިމަޑުކަމާ ގުޅިގެން ރާއްޖޭގެ ސްކޫލްތައް ބަންދުކުރުމަށް މާޗް 15، 2020 ގައި އިއުލާން ކުރުމާ ގުޅިގެން ކެންގަރޫ ކިޑްސް، ބިލަބޮންގް ހައި އަދި ފިންލެންޑް ސްކޫލްގައި މަސައްކަތް ކުރާ 200 އެއްހާ މުދައްރިސުން ވަނީ ގޭގައި މަޑުކުރަންޖެހިފަ އެވެ. މީގެ ތެރެއިން ބައެއް މުދައްރިސުން އެނބުރި އުފަން ރަށަށް ވެސް ދިޔަ އެވެ. އެކަމަކު އެ ސްކޫލްތަކުގައި ކިޔަވާ 2،500 އެއްހާ ކުދިންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް ދަރިވަރެއްގެ ކިޔެވުން ހުއްޓާލާކަށް ނުޖެހުނެވެ.

ކޯވިޑް-19 ގެ ބަލިމަޑުކަމާ ގުޅިގެން ރާއްޖޭގެ ސްކޫލްތައް ބަންދުކުރުމަށް މާޗް 15، 2020 ގައި އިއުލާން ކުރުމާ ގުޅިގެން ކެންގަރޫ ކިޑްސް، ބިލަބޮންގް ހައި އަދި ފިންލެންޑް ސްކޫލްގައި މަސައްކަތް ކުރާ 200 އެއްހާ މުދައްރިސުން ވަނީ ގޭގައި މަޑުކުރަންޖެހިފަ އެވެ. މީގެ ތެރެއިން ބައެއް މުދައްރިސުން އެނބުރި އުފަން ރަށަށް ވެސް ދިޔަ އެވެ. އެކަމަކު އެ ސްކޫލްތަކުގައި ކިޔަވާ 2،500 އެއްހާ ކުދިންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް ދަރިވަރެއްގެ ކިޔެވުން ހުއްޓާލާކަށް ނުޖެހުނެވެ.

ސްކޫލްތައް ބަންދުކުރި ދުވަހުން ފެށިގެން ވެސް މި ސްކޫލްތަކުގެ މުދައްރިސުން ވަނީ ވަރަށް ފަސޭހަކަމާ އެކު، އޮންލައިންގެ ޒަރީއާ އިން ކިޔަވައިދެވޭނެ ވަސީލަތްތަކަށް އަހުލުވެރިވެ، މިފަދަ ދަނޑިވަޅެއްގައި ކިޔަވައި ދެވޭނެ އާ ގޮތްތަކެއް ހޯދައިފަ އެވެ. މިގޮތުން، ދަރިވަރުންގެ ތައުލީމީ، އިޖްތިމާއީ އަދި އާންމު ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށް މުދައްރިސުން ކިޔަވައިދިނުމުގެ ވައްޓަފާޅިއަށް މި ގެނައި ބަދަލަކީ ފާހަގަ ކޮށްލަންޖެހޭ އައްސަރި ބަހާއި ސާބަސް ހައްގު ބަދަލަކެވެ.

އޮންލައިންކޮށް ކިޔަވައިދޭން ފަށާފައިވާއިރު، ކްލާސްތަކުގެ ހާޒިރީ ފާއިތުވެދިޔަ ތިން މަހެއްހާ ދުވަހު އުޅެނީ އާންމު ގޮތެއްގައި 94 ޕަސެންޓު މަތީގަ އެވެ. މިއީ މި ކްލާސްތަކަށް ބެލެނެވެރިންނާއި ދަރިވަރުންގެ ފަރާތުން އޮތް ތަރުހީބާއި މަގުބޫލުކަން ހާމަވާ ކަމެކެވެ.

އައިލެންޑާސްގެ މުދައްރިސުން މި ދަތި ފުރަބަންދުގައި، އަޅާފައިވާ ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތަކާ އެކު ވެސް، ހުއްޓުމެއް ނެތި ކޮށްދޭ ބުރަ މަސައްކަތްތަކުގެ ސަބަބުން ދަރިވަރުންނަށް ވަނީ އެތައް ފައިދާތަކެއް ކޮށްފަ އެވެ. ބެލެނިވެރިން ވެސް ވަނީ މުދައްރިސުން ކޮށްދޭ މަސައްކަތްތައް ޝުކުރުވެރިކަމާ އެކު ބަލައިގަނެފަ އެވެ. މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޑިއުކޭޝަނާއި ގައުމީ ތަރައްގީ އަށް މަސައްކަތްކުރާ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީއާ އެކު ބޭއްވި ބައްދަލުވުމުގައި ވެސް އައިލެންޑާސް އެޑިއުކޭޝަންގެ މުދައްރިސުންގެ މަސައްކަތްތައް ފާހަގަކޮށްފައި ވެ އެވެ.

"އަޅުގަނޑުމެން އަމަލުކުރީ މިފަދަ ކާރިސާއެއްގައި ކޮންމެ ސްކޫލަކުން ވެސް އަމަލު ކުރަންވާނެ ގޮތަށް. ކޮންމެ ހާލަތެއްގަ ވެސް މުދައްރިސުން ތިބެން ވާނީ އަބަދުވެސް ދަރިވަރުންނާ އެކު. މި ކުރެވުނު ތަޖުރިބާ އިން ދޭހަވަނީ އަޅުގަނޑުމެން ހުރިހާ މުދައްރިސުންނާއި މުވައްޒަފުންނަކީ ވެސް ވަރަށް ހިތްވަރުގަދަ ފަހުލަވާނުން ކަން. މިކަމާ މެދު އަޅުގަނޑު ފަޚުރުވެރިވަން،" ފިންލެންޑް ސްކޫލްގެ ޕްރިންސިޕަލް ޑރ. އެއްޔާ ވެލަންނޭ ވިދާޅުވި އެވެ.

އޮންލައިންކޮށް ކިޔަވައި ދިނުމުގެ މަގްސަދަކަށް ވީ ހަމައެކަނި ފިލާވަޅުތައް އުނގަންނައިދިނުމެއް ނޫނެވެ. ދަރިވަރުންގެ ހުނަރުވެރިކަމާއި ނަފްސާނީ، އިޖްތިމާއީ އަދި ޖިސްމާނީ ހާލަތު ކުރިއަރުވައި ތަރައްގީ ކުރުމަށްޓަކައި ތަފާތު އޮންލައިން ހަރަކާތްތައް ވެސް އައިލެންޑާސްގެ މުދައްރިސުން ރާވައި ހިންގަ އެވެ. ދަރިވަރުންގެ ގޭގެ ތަޖުރިބާތައް ޒޫމް މެދުވެރިކޮށް ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް މުދައްރިސުންނާއި ކްލާހުގެ އެހެން ކުދިންނާ އެކު ހިއްސާކޮށް، މުއާމަލާތްކުރުމުގެ މަގު އޮތީ ފަހިވެފަ އެވެ. މި ފުރަބަންދުގެ ތެރޭގައި ދަރިވަރުން ހެލިފެލިވެ އުޅުމަށް އެހީއެއްގެ ގޮތުން މުދައްރިސުން އަންނަނީ އޮންލައިންކޮށް، ހަށިގަނޑުގެ ތަރުބިއްޔަތުގެ ކްލާސްތައް ވެސް ހިންގަމުންނެވެ.

އޮންލައިންކޮށް ތަފާތު މުބާރާތްތައް ބާއްވައި ހާއްސަ ދުވަސްތައް ވެސް ފާހަގަކުރެ އެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ގުރުއާން މުބާރާތްތަކާއި ޓެލެންޓް ޝޯ އާއި ކުރެހުމުގެ މުބާރާތެއް ވެސް ހިމެނެ އެވެ. ދުނިޔޭގެ ދުވަސް، ބައިނަލްއަގްވާމީ ކުޑަކުދިންގެ ދުވަސް، ދުނިޔޭގެ އޯޓިޒަމް ދުވަސް ފަދަ ހާއްސާ ދުވަސްތައް ވެސް ފާހަގަކުރަން ތަފާތު އޮންލައިން ހަރާކާތްތަކުގެ އިތުރުން، ރޯދަމަސް ފެށުން ފާހަގަ ކުރުމުގެ ގޮތުން އޮންލައިންކޮށް މާހެފުމެއް ވެސް ބޭއްވި އެވެ.

ގްރޭޑް 1-6އާ ހަމައަށް ކިޔަވައިދޭ ފިންލެންޑް ސްކޫލާއި ބިލަބޮންގް ސްކޫލްގެ ޕްރައިމަރީ މުދައްރިސުން ކޮންމެ ދުވަހަކު ވެސް ޒޫމް މެދުވެރިކޮށް މުޅި ކުލާހަށާއި ކުދި ގްރޫޕްތަކަށް އަމާޒުކޮށް، އޮންލައިންކޮށް އައީ ކިޔަވައިދެމުންނެވެ. ގްރޭޑް 7 އާއި ގްރޭޑް 12އާ ދެމެދުގެ ކުލާސްތަކަށް ވެސް ހުރިހާ މާއްދާއަކުން ޒޫމް މެދުވެރިކޮށް ލައިވް ކުލާސްތައް ނަގައިދިނެވެ.

ޝޯބީ، ގޫގުލް ކްލާސް ރޫމް އަދި އެޑިއުޕޭޖް ފަދަ ތައުލީމާ ގުޅުން ހުރި އޮންލައިން ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ދަރިވަރުންނަށް ބޭނުންވާ ފިލާވަޅުތައް އަޕްލޯޑްކޮށް، އެ ދަރިވަރުން ނިންމާ ފިލާވަޅުތައް މުދައްރިސުން ދިޔައީ ޗެކު ކުރަމުންނެވެ. ޕްރީ ސްކޫލްގެ ދަރިވަރުންނަށް ވެސް ޒޫމް ބޭނުންކޮށްގެން ވަނީ ހަފުތާއަކު އެއްފަހަރު ލައިވް ކްލާސްތައް ބާއްވައިފަ އެވެ. އަދި ޓީޗަރުން ތައްޔާރު ކުރަމުންދިޔަ ވީޑިއޯ ފިލާވަޅުތައް ދަރިވަރުންނަށް ކްލާސް ޑޯޖޯ އެޕްލިކޭޝަން މެދުވެރިކޮށް ދިޔައީ ފޯރުކޮށް ދެމުންނެވެ. ހަފްތާ އަކު ދެ ފަހަރަށް ޕްރީސްކޫލް ދަރިވަރުންނަށް ރީޑިންޓީޗާ މެދުވެރިކޮށް ހާއްސަ ވާހަކަ ކިޔައި ދިނުމުގެ ކްލާސްތައް ވެސް ނަގައިދިނެވެ.

މާލެ ލޮކްޑައުންގެ ހާލަތުގައި އައިލެންޑާސް އިން ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށް އެހީތެރިވެދިނީ ދަރިވަރުންނަށް އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. އެ ކުންފުނިން ވަނީ ބެލެނިވެރިންނާއި މުދައްރިސުންނަށް ހާއްސަކޮށްގެން ފާއިތުވެދިޔަ ރޯދަ މަހުގެ ތެރޭގައި 23 ވެބިނާއެއް ވެސް ބާއްވައިފަ އެވެ. މި ވެބިނާތަކުގައި ތަފާތު ރޮނގުތަކުން ކަމާބެހޭ 11 މާހިރަކު ވަނީ ވާހަކަ ދައްކައި މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދީފަ އެވެ. މިގޮތުން މުދައްރިސުންނަށް އޮންލައިންކޮށް ކިޔަވައިދުނުމުގެ ހުނަރުތަކާއި އުކުޅުތައް ކިޔައި ދިނުމުގެ އިތުރުން، ބެލެނިވެރިންނަށް ވެސް ވަނީ ގޭގައި މި ދަތިހާލަތާއި ކުރިމަތިލާނެ ރަނގަޅު ގޮތްތައް ކިޔައިދީފަ އެވެ.

އައިލެންޑާސް އެޑިއުކޭޝަންގެ އެގްޒެކެޓިވް ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު އަދުލީ ރަޝީދް ވިދާޅުވީ، ކޮވިޑް-19 ގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދަށް ކުރިމަތިވި ހީނަރުކަމާ މެދު ކަންބޮޑުވެވަޑައިގަންނަވާ ކަމަށެވެ. މި ބަލިމަޑުކަމުގެ ސަބަބުން ދަރިވަރުންގެ ކިޔެވުމަށް ކުރިމަތިވި ގޮންޖެހުންތަކާ މެދު މުޅި މުޖުތަމައު ވިސްނަން ޖެހޭ ކަމަށް އޭނާ ދެކެވަޑައިގަންނަވަ އެވެ.

މީގެކުރިން ސާސް އާއި އެބޯލާ ފަދަ ބަލިތައް އެފްރިކާ އާއި އޭޝިއާ ބައްރުގެ ތެރޭގައި ފެތުރުނު ދުވަސްވަރު ވެސް ސުކޫލްތައް ބަންދު ކުރަން ޖެހުނެވެ. ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މިގޮތަށް ސުކޫލްތައް ބަންދު ކުރުމުން އޭގެ އަސަރު ދަރިވަރުންނަށް، ވަކިން ހާއްސަކޮށް ދަށް ގްރޭޑްތަކުގައި ކިޔަވާ ކުދިންނަށް ކުރި އެވެ. އެންމެ ބޮޑު ނޭދެވޭ އަސަރެއްކުރީ ހުރިހާ މާއްދާތަކެއް ވެސް ކިޔެވުމަށް ބިންގާ އެޅިގެންދާ ލިޔަންކިޔުމުގެ ހުނަރަށާއި ހިސާބުގެ އިލްމު ނަގައިގަތުމަށެވެ.

މި މުހިންމު ހުނަރުތަކުގެ ހުރިހާ ބައިތައް ޓެލެކިލާސް މެދުވެރިކޮށް ނުވަތަ އޮންލައިންގެ ޒަރިއްޔާއިން އުގަންނައި ދިނުމަކީ ކިތަންމެ މަސައްކަތެއް ކުރި ކަމުގައި ވެސް އެންމެ ފުރިހަމައަށް ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ހަމައެހެންމެ ހުރިހާ ކުދިން ވެސް އެއް ދުވެއްޔެއްގައި އުގެނެމުން ނުދާނެ އެވެ. ކަންމިހެން އޮތް އިރު ދާދި އަވަހަށް ބެލެނިވެރިން ވަޒީފާއަށް އޮފީހަށް އެނބުރިދާން ޖެހި، ކުދިންނަށް ގޭގައި ކިޔެވުމަށް ފާއިތުވެގެން މިދިޔަ ދެތިން މަހުގެ ތެރޭގައި ދެވުނު މިންވަރަށް އެހީތެރިކަމާއި އެއްބާރުލުން ދިނުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް ހަނިވެގެން ދާނެ އެވެ.

ކުދިން މިގޮތަށް މިހާ ގިނަ މުއްދަތަކަށް ގެތަކުގައި ބަންދުވެފައި ތިބޭއިރު ގިނަ ކުދިންނަށް ވަނީ އެ ކުދިންނާ އެއް އުމުރުފުރައެއްގެ ކުދިންނާ އެކު ކުޅެލައި މަޖާކުރުމުގެ ފުރުސަތުން މަހްރޫމްވެފަ އެވެ. ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މިއީ ކުދިންނަށް އިޖްތިމާއީ އަދި ނަފްސާނީ މައްސަލަތައް އުފެދުމުގެ ބިރު އޮންނަ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން މައިންބަފައިންގެ ހައިސިއްޔަތުން ވެސް އަދި ޒިންމާދާރު ސުކޫލެއްގެ ގޮތުން ވެސް މިއީ އަޅާނުލައި ދުކޮށްލެވޭ ފަދަ ހޯދުންތަކެއް ނޫނެވެ.

ކަމާބެހޭ ސިއްހީ އިދާރާތަކުން ސްކޫލްތަކުގެ ވަށައިގެންވާ މާހައުލުގެ ރައްކާތެރިކަން ކަނޑަނާޅާހާ ހިނދަކު، އައިލެންޑާސް އަކުން ސްކޫލްތަކެއް ނުހުޅުވާނެ އެވެ. މި ދަނޑިވަޅުގައި އައިލެންޑާސްގެ ސްކޫލްތަކުގެ އަމާޒަކީ އެއްވެސް ހުއްޓުމެއް ނެތި އޮންލައިންކޮށް ކިޔަވައިދީގެން ދަރިވަރުންނަށް ގެއްލޭ ފިލާވަޅުތައް މަދުކުރުމެވެ. އަދި ދަރިވަރުންނަށް އެ ކުދިންގެ ކުލާސް ކުދިންނާއި ކޮންމެ ދުވަހަކު އޮންލައިންކޮށް ބައްދަލުވެ މުއާމަލާތް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ހޯދައިދީ، ދަރިވަރުންގެ އިޖްތިމާއީ އަދި ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށްޓަކައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ވީ ހުރިހާ ކަމެއް ކުރުމެވެ.