ނަފުރަތުގެ ބިލް: އެމްޑީޕީ ފަޅައިގެން ދިޔަ އެއް ސަބަބު!

މީގެ ކުރިން އުފެދުނު އެއްވެސް ހިޔާލުތަފާވުމެއްގައި އެމްޑީޕީ މިހާރު ބައިވެފައި އެވާ ވަރަށް ބައިބައި ވެފައެއް ނެތެވެ. އެކަމަކު ހިޔާލުތަފާތުވުންތައް އުފެދިފައި އެބަހުއްޓެވެ. އެކަން ހައްލު ވެސް ކުރެ އެވެ. އެކަމަކު، މިހާރު މިއޮތީ ހައްލު ނުކުރެވޭ ހިސާބަށް މައްސަލަ ގޯސް ވެފަ އެވެ. ރައީސް އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސޯލިހާ އެކު ސިޔާސީ ގޮތުން ދެމި ނުހުންނެވޭނެ ކަން އެ ޕާޓީގެ ރައީސް އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ވަނީ ވިދާޅުވެފަ އެވެ.

ސަރުކާރާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް އެމްޑީޕީގެ އަތުގައި އޮއްވައި އެ ޕާޓީ މިވަރަށް ދެފަޅިވީ ކީއްވެތޯ ގިނަ ބައެއްގެ ހިތުގައި ސުވާލު އުފެދޭނެ އެވެ. އެކަަމަކު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި މިފަހުން ކުރި ބަހުސްތަކުން އެކަން ވަރަށް ރަނގަޅަށް ސާފުވާން އެބަ އޮތެވެ. އެ ބަހުސްތަކުން އެނގޭ ގޮތުގައި ޖެހިގެން މިއުޅެނީ ފިކުރީ މައްސަލަ އެކެވެ.

އެމްޑީޕީގެ ސުޕަ މެޖޯރިޓީ އޮންނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި އެ ޕާޓީގެ މެމްބަރުން ދެ ފިކުރެއްގައި މަސައްކަތްކުރައްވާތާ މިހާރު އެތައް ދުވަހެެއް ވެއްޖެ އެވެ. އެމްޑީޕީގެ ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕްގައި އޮތީ ދެ ފެކްޝަނެކެވެ. އެއީ "ސަރުކާރު ފެކްޝަން" އަދި "ރައީސް ނަޝީދު ފެކްޝަން" އެވެ. ދެ ފެކްޝަނުގެ އަރައިރުން މަޖިލީހުގައި އެންމެ ގަދަވީ މަޖިލީހުގެ މި އަަހަރުގެ ދެވަނަ ދައުރު ނިމެން ދިޔައިރު އެވެ. އެގޮތުން މިދިޔަ ހަފްތާގައި ބޭއްވި މި ދައުުރުގެ އެންމެ ފަހު ޖަލްސާތަކުގައި ކުރީ ވަރަށް ހޫނު ބަހުސްތަކެކެވެ. އެ ހުރިހާ ހިޔާލުތަފާތުވުންތަކެއްގެ ވެސް އަސްލަކީ އެންމެ މައްސަލަ އެކެވެ.

އެކަމަކު މާފަންނު މެދު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އިބްރާހީމް ރަޝީދު (ބޮންޑޭ) މި ވާހަކައާ ދެކޮޅެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ނަފުރަތު ހުއްޓުވާ ބިލުގެ ހޫނު ބަހުސާ ހިސާބަށް އައި އިރު ވެސް ބައިބައިވުން އޮތީ ވަރަށް މައްޗަށް ގޮސްފަ އެވެ. އޭގެ ސަބަބުތަކުގެ ގޮތުގައި އޭނާ ގަބޫލުކުރައްވާ ގިނަ ކަންތައްތަކެއް އެބަ ހުއްޓެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ކަމަކީ އެމްޑީޕީގެ އެތެރޭގައި ހިނގަން ޖެހޭ ޑިމޮކްރެޓިކް ޕްރޮސެސް ރަނގަޅަށް ނުހިނގުމެވެ. ޕާޓީގެ މެމްބަރުންނާއި ރައްޔިތުންނާ ވެސް ގުޅުން ހުންނަ މުހިއްމު ކަންތައްތަކުގެ ބަހުސްތައް ސިއްރު ކުރުމަކީ އޭގެ އެއް ކަންތަކެވެ.

"މިސާލަކަށް ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕްގެ ބައްދަލުވުމެއް އާއްމުކޮށް ހުޅުވައި ނުލިޔަސް، އެންމެ ކުޑަމިނުން ޕާޓީގެ މެމްބަރުންނަށް އެނގެންވާނެ ބަހުސް ހިނގަނީ ކޮން ކަމަކާ ކަން. ނިންމީ ކޮންކޮން ނިންމުމެއްކަން. މިއީ އެތެރޭގެ ޑިމޮކްރެޓިކް ޕްރޮސެސް އޮންނަން ޖެހޭނެ ގޮތަކީ. އެކަމަކު ފަހަކަށް އައިސް އެހެނެއް ނުވޭ،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވީ ނަފުރަތު ހުއްޓުވާ ބިލަކީ އެމްޑީޕީގެ އެތެރޭގެ ބައިބައިވުމުގެ ހަމައެކަނި ސަބަބެއް ނޫނެވެ. އެބިލްގެ މައްސަލައާ ހިސާބަށް އައީ ވަރަށް މެމްބަރުން ނުރުހޭ ގޮތަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެެއް ހިނގަމުން "ހީޓްއަޕް" ވަމުންނެވެ. އެކަމަކު އެ ބިލް ޕާކް ކުރި ހިސާބަކީ އެ ހުރިހާ ކަމެއް ފަޅައިގެން ދިޔަ ހިސާބެވެ.

"އެ ބިލާ މެދު ކަންތައްވީ ގޮތް އެެއީ މި ބައިބައިވުމުގެ ހަމައެކަނި ސަބަބެއް ނޫން. އެތައް ދުވަހަކުއްސުރެ، އެތައް ކަމެއް ހިނގަމުން އައިސް އެ ދުވަސް އެއީ އެންމެ ބޮޑަށް މައްސަލަ ޖެހުނު ދުވަސް،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ނަފުރަތުގެ ބިލު ބޭރުކޮށްލަން މަސައްކަތް ކުރުން

މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު މަޖިލީހުގެ މި އަހަރުގެ ދެވަނަ ދައުރު ނިންމައިލި އިރު، އެ ދުވަހު ދެ ޖަލްސާ ބޭއްވި އެވެ. އެ ދުވަހު ހެނދުނު ބޭއްވި ފުރަތަމަ ޖަލްސާ އަށް އެޖެންޑާކޮށްފައި އޮތް އެންމެ ބޮޑު ކަމަކަށް އޮތީ އަގީދާއާ ގުޅުވައިގެން ނަަފުރަތު އުފެއްދުން ޖިނާއީ ކުށަކަށް ހަދަން ގާނޫނުލް އުގޫބާތަށް ބަދަލު ގެންނަން ސަރުކާން ހުށަހެޅި ބިލުގެ އެންމެ ފަހު ބަހުސެވެ.

ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ތުޅާދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ހިސާން ހުސައިން ހުށަހެޅުއްވި އެ ބިލު މަޖިލީހުގެ ޖުޑިޝަރީ ކޮމިޓީން ދިރާސާކޮށް ނިންމިގޮތުގެ ރިޕޯޓް ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ މެންދުރު ފަހު ބޭއްވި ޖަލްސާގައި ފާސްކުރެވެން އޮތެވެ. އެކަމަކު އެ ރިޕޯޓް މަޖިލީހުގެ ތަަޅުމަށް ހުށަހެޅުމުގެ ކުރިން އެމްޑީޕީގެ ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕްގެ ބައްދަލުވުމެއް ބާއްވައި، ވަރަށް ހޫނު ބަހުސެއް ކުރި އެވެ.

މި ރިޕޯޓަށް މައުލޫމާތު ދެއްވި، މެމްބަރަކު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ނަފުރަތު ހުއްޓުވުމުގެ ބިލާ މެދު އެމްޑީޕީ ޕީޖީ ގްރޫޕްްގައި އުފެދުނު ހިޔާލުތަފާތުވުމަކީ ފެކްޝަނުގެ އަރައިރުމެއް ނޫނެވެ.

"މިއީ އަޅުގަނޑު ދެކޭ ގޮތުގައި ފެކްޝަނުގެ އަރައިރުމެއް ނޫން. މީގައި މިއުޅެނީ ހަރުކަށި ފިކުރުގެ މީހުން ފަތުރާާ ވާހަކަތަކުގައި ޖެހިގެން، އުޅުއްވާ މެމްބަރުން ކޮޅަކާ، އެ ފިކުރު ހުއްޓުވަން ބޭނުންވާ މެމްބަރުންްތަކެއްގެ ހިޔާލުތަފާވުމެއް،" ބުރާސްފަތި ދުވަހު މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުގައި ކުރި ހޫނު ބަހުސަށް ފަހު "މިހާރު"އާ ވާހަކަ ދެއްކެވި މެމްބަރަކު ވިދާޅުވި އެވެ.

މަޖިލީހުގައި އެ ދުވަހު ކުރިި ހޫނު ބަހުސަަކީ ދެ ފެކްޝަނުގެ އަރައިރުމެއް ކަމަށް މީޑިއާގައި ސިފަކުރުމުން އެ މެމްބަރު ހުންނެވީ ރުހިވަޑައިނުގެންފަ އެވެ.

ކަން ހިނގައިދިޔަ ގޮތް ކަމަށް އޭނާ ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތް ވެސް ވިދާޅުވެދެއްވި އެވެ.

"އެ ދުވަހު ޕީޖީ ބައްދަލުވުމުގައި މަދު މެމްބަރުންކޮޅެއް ހުށަހެޅުއްވީ ބިލު މަޖިލީހުން ބޭރުކޮށްލަން. އެކަމަކު އެހެން ގިނަ މެމްބަރުން އެދިވަަޑައިގަތީ ބިލަށް ބަދަލުތަކެއް ގެނެސްގެން ފާސްކުރަން. ކޮމިޓީން ދިރާސާކޮށް ނިންމާފައިވާ ގޮތަށް ފާސްކުރަން އެދިވަޑައިގެންނެވި މެމްބަރުން ވެސް ތިއްބެވި،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އެ މައްސަލަ އަށް ދޭތެރެ މެދުގެ ހައްލެއް އެ ދުވަހު ހޯދި އެވެ. އެއީ ބިލު އަލުން ކޮމިޓީ އަށްް ގެންގޮސް، އިތުރަށް ދިރާސާކުރުމުގެ ހުށަހެޅުމެކެވެ. ވެލިދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު މުހައްމަދު އަބްދުﷲ ޝަފީގު ހުށަހަޅުއްވައި، ހެންވޭރު ހުޅަނގު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަދި އެމްޑީޕީގެ ޗެއާ ޕާސަން ހަސަން ލަތީފު ތާއީދުކުރެއްވި އެ ހުށަހެޅުން ފާސްކުރީ ޕީޖީ ގްރޫޕްގެ ބޮޑު އަޣުލަބިއްޔަތަކުންނެވެ.

އެހެންވީމާ މަޖިލީހުގެ ތަޅުމަށް ބިލުގެ ރިޕޯޓް ހުށަހެޅި އިރު އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުންގެ މެދުގައި އެ ރިޕޯޓާ މެދު ކުރަން އޮތް ބަހުސް ހަގީގަތުގައި އޮތީ ނިމިފަ އެވެ. އެކަމަކު ބިލު އަވަހަށް ފާސްކުރަން އެދިވަޑައިގަންނަވާ މެމްބަރުންނަކަށް އެކަމެއް ނުހިފެހެއްޓެވުނެވެ.

ބޮންޑޭ ވިދާޅުވީ ބިލު އަވަހަށް ފާސްކުރަން އެދިވަޑައިގަންނަވާ މެމްބަރުންގެ ނުރުހުން މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުން ފެނިގެން ދިޔައީ އެ ބިލު ކޮމިޓީއަށް ގެންގޮސް "ޕާކްކުރުމަކީ" އެ މެމްބަރުން އެދިވަޑައިގަންނަވާ ކަމަަކަށް ނުވާތީ އެވެ. ޕީޖީ ގްރޫޕްގެ ބޮޑު އަޣުލަބިއްޔަތަކުން އެގޮތަށް ފާސްކުރީ އެހެންވިއްޔާ ކީއްވެތޯ ސުވާލު ކުރުމުން އޭނާ ވިދާޅުވީ އެއީ އެވަގުތަށް މަސްލަހަތަަށް ޓަކައި ނިންމި ނިންމުމެއް ކަމަށެވެ.

"ސަރުކާރުން ބިލު ހުށަހަޅާފައި އެ ބިލަށް އަނެއްކާ ސަރުކާރުގެ ވުޒާރާތަކުން ބޮޑެތި އިސްލާހުތައް ހުށަހަޅައި، ބިލާއި މެދުގައި ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުން އަރާ ގޮތަށް ކަންތައްތައް ވަމުން ދިޔައިމާ، އިންޓެންޝަން އޮތް ގޮތް އެބަ އެނގޭ،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ރިޕޯޓް ތަޅުމަށް ހުށަހެޅުއްވި އިރު، ޖުޑިޝަރީ ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރު އަދި މާފަންނު އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އިމްތިޔާޒް ފަހުމީ ހުންނެވީ ވަރަށް ބޮޑަށް ކަންބޮޑުވެވަޑައިގެން، ޖަޒުބާތުގައި ޖެހިވަޑައިގެންފަ އެވެ. ބިލާ ދެކޮޅު ހަދާ ފަރާތްތަކުން ދައްކާ ވާހަކަ އޭނާ ސިފަކުރެއްވީ ބިލާ އެއްކޮޅު އެންްމެން މަރާ ހިސާބަށް ގެންދަން ދައްކާ ވާހަކައެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ.

"ތީގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ބޭފުޅެއްގެ ވެސް ދެކޮނޑު ދެމެދުގައި ބޮލެއް ވެސް ހުންނާނެ. ވިސްނަވައިލެއްވީމާ، މީގެ ތެރޭގައި އެބަ އޮތްތޯ ދީނާ ހިލާފު ކަމެއް؟ ނޫނިއްޔާ އެއްވެސް [ގޮތަކަށް] އަޅުގަނޑުމެން އުރެދިފައި އެބަ އޮތްތޯ؟ އެއްވެސް ގޯސްކަމެއް އެބަ އޮތްތޯ؟ ދެން މި ބިލުގައިވާ ކަންތައްތަކަކީ ބަލައިނުގަނެވޭނެ ކަންތައްތަކެއް ކަމުގައި ވާހަކަދައްކައިގެން އަޅުގަނޑުމެން އެންމެން މަރާ ހިސާބަށް ގެންދާން، އެ ރާގަށް މަސައްކަތްޕުޅު ކުރެއްވުން އެއީ ރަނގަޅު ގޮތެއްތޯ؟" އިންތި ސުވާލު ކުރެއްވި އެވެ.

އުނގޫފާރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު މުހައްމަދު ވަހީދު (ވައްޑެ) ވިދާޅުވީ ބިލާ ބެހޭ ގޮތުން ގޮތްގޮތަށް އަނބުރަނީ ބިލުގައި ނުވެސް ނެތް ވާހަކަތަކެއް ކަމަށެވެ. އެގޮތަށް ވާހަކަ ނުދައްކަވަން އޭނާ އެދިވަޑައިގެންނެވި އެވެ. ސަރުކާރުން އެ ބިލު ފޮނުވާފައި، ބިލު ސްޕޮންސާކުރެއްވި މެމްބަރު ދިފާއު ނުކުރާތީ އެކަން ވެސް އޭނާ ކުށްވެރިކުރެއްވި އެވެ.

ނަފުރަތު އުފެއްދުމަކީ ކުށަކަށް ހަދަން ސަރުކާރުން ބިލެއް ހުށަހެޅީ ނަޝީދު އަވަހާރަށްކޮށްލަން ބަޔަކު ދިން ހަމަލާއާ ގުޅިގެންނެވެ. އެ ހަމަލާއަަކީ އެމަނިކުފާނާ ދެކޮޅަށް ތަކުރާރުކޮށް ރާއްޖޭގައި އުފައްދަމުން ގެންދިތަ ނަފުރަތުގެ ސަބަބުން ވީ ކަމެއްކަން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ހެދި އިންކްއަަރީގެ ރިޕޯޓުން އެނގެ އެވެ. ހަމަލާދިން އިރު ނަޝީދުގެ ސެކިއުރިޓީ ބްރީޗްވި ގޮތް ބަލަން މަޖިލީހުގެ ސަލާމަތީ ހިދުމަތްތަކުގެ ކޮމިޓީ (241 ކޮމިޓީ) އިން ހެދި އިންކްއަރީގެ ރިޕޯޓް ފާސްކުރަން ބުރާސްފަތިދުވަހުގެ ރޭ ބޭއްވި، އެ ދުވަހުގެ ދެވަނަ ޖަލްސާގައި ވައްޑޭ އެ ވާހަަކަ ވަރަށް ސާފުކޮށް ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެކަމާ ގުޅިގެން އެ ދުވަހު ބަންޑާރަނައިބު ވިދާޅުވީ ބިލެއް އެބަ ހުށަހަަޅަމޭ. އެ ބިލާ ދޭތެރޭ ކަންކުރެއްވި ގޮތުން،، އަޅުގަނޑުމެންނަށް މި އިންކްއަރީ ރިޕޯޯޓްގައި މިހިރަ ރިކޮމެންޑޭޝަންތަކާ، މިއިން ފާހަގަވެފައި ހުރި، އިސްލާހުކުރަން މިމަޖިލީހުން ހުށަހަޅާ ކަންކަން އިހުލާސްތެރިކަމާ އެކުގައި ތަންފީޒުކޮށްދެއްވާނެ ކަމާ މެދު އަޅުގަނޑުމެންނަށް ސުވާލު އުފެދޭ މިހާރު،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވީ އިންކްއަރީ ރިޕޯޓްގައިވާ ރިކޮމެންޑޭޝަންތަކަށް ސަރުކާރުން އަމަލުކޮށްފާނެ ކަަމަށް ގަބޫލުނުކުރެވެނީ އެ ބިލާ މެދު އަމަލުކުރި ގޮތުން ކަމަށެވެ. އޭނާއާއި ނަޝީދުގެ އަރިސް އެހެން ބައެއް ބޭފުޅުން ވެސް ދައްކަވާފައިވާ ވާހަކަތަކުން އެނގޭ ގޮތުގައި ނަފުރަތު އުފެއްދުން ކުށަކަށް ހެދުމުގެ ބިލަކީ ހަމަލާއާ ގުޅިގެން މިހާރުން މިހާރަށް ފާސްކުރަން ޖެހޭ ބިލެކެވެ. އެހެނީ އެ ހަމަލާގެ އަސްލު ސަބަބުކަމަށް އެބޭފުޅުން ގަބޫލުކުރައްވަނީ ނަޝީދާ ދެކޮޅަށް ދީނީގޮތުން އުފެއްދި ނަފުރަތެވެ.

މި ވާހަކަތަކުން ސާފުވާ ހަގީގަތަކީ ނަފުރަތު އުފެއްދުން ކުށަކަށް ހަދާ ބިލު ފާސްނުވެ އޮތް އޮތުމަކީ ސީދާ ސަރުކާރުން އެކަން އެގޮތަށް ކުރަން ބޭނުންވެގެން ކަން ހިނގާފައިވާ ގޮތް ކަމަށް ނަޝީދަށް ތާއީދުކުރައްވާ މެމްބަރުން ގަބޫލުކުރައްވާ ކަމެވެ.

އެމްޑީޕީގެ އެތެރޭގައި ވެސް ހަރުކަށި ވިސްނުން އެބައުޅޭ ކަމަށާއި އަދި "އެ ފިކުރުގެ ތެރޭގައި" ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހު ވެސް ތާށިވެފައިވާ ކަމަށް ދޭހަވާ ފަދަ ގޮތަކަށް ކުރީގެ ރައީސް އަދި ރައްޔިތުން މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ވަނީ ވާހަކަފުޅު ދައްކަވައިފަ އެވެ. އޭގެ އެއް މާނަ ގޮސް ގުޅިފައި ވަނީ ވެސް މި ބިލާ އެވެ.

މިދިޔަ ދެތިން ދުވަހު ނަޝީދު ދެއްކެވި އެކިއެކި ވާހަކަފުޅުތަކުން ހީވަނީ ދެން އަލުން އެއްބައިވަންތަ ނުވެވޭ ވަރަށް އެމްޑީޕީ ދެފަޅިވީ ކަަމަށެވެ؛ އެކަމަކު މެމްބްރު އިބްރާހީމް ރަޝީދު ވިދާޅުވީ އެއީ އަދި ހައްލުވާނެ ކަމެއް ކަމަށެވެ. އެކަން ހައްލުވާނީ އެމްޑީޕީގެ އެތެރޭގެ ޑިމޮކްރެޓިކް ޕްރޮސެސް ކުރިން އޮތް ވަރަށް ހަރުދަނާވުމުން މައްސަލަ އޮންނާނީ ހައްލުވެފައި ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"ޕީޖީގެ ނިންމުންތަކާ، މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީތަކުގެ މަސައްކަތްތައް މިހާރަށް ވުރެ އޯޕަންވެ، ޕާޓީން ކުރިން ގެންގުޅުނު އުސޫލުތައް އިއާދަވީމާ މައްސަލަތައް އޮންނާނީ ހައްލުވެފައި،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ނަފްރަތުއުފެއްދުން ކުށަަކަށް ހަދާ ބިލު އަލުން ފާސްކުރަން ދެން މަސައްކަތްތަކެއް ކުރާނެކަމަކަށް ގަބޫލެއް ނުކުރެވެ އެވެ. އެހެންވީމާ މައްސަލަ އިތުރަށް ހޫނުވުމުގެ ފުރުސަތެއް ނެތެވެ.