މިއީ ވަރަށް ބޮޑު ގޯހެއް، ބޮޑެތި ބަލިތަކާ އެކު ބިދޭސީން ވަށާލައިފައި!

ރާއްޖެ އިން ނައްތާލައިފައިވާ ފައިލޭރިޔާގެ ކޭސްތަކެއް ހދ. ކުޅުދުއްފުށީގައި މަސައްކަތްކުރާ ބިދޭސީންގެ ގައިން ދާދި އިހަކަށް ދުވަހު ފެނިއްޖެ އެވެ. ޖުމްލަ 17 ބިދޭސީއެއްގެ ގައިން އެ ބަލި ފެނުނެވެ.

"އެއަށް ވުރެ މާ ބޮޑެތި ބަލިތައް ވެސް އަދި ފެންނާނެ. މިހާރު ވެސް ބިދޭސީން ޓެސްޓް ކުރޭ،" ބިދޭސީން އެތެރެކުރާ ކުންފުންޏެއް ހިންގާ މީހަކު ބުންޏެވެ.

އާންމުންނަށް އެނގިފައި ނެތަސް، ބިދޭސީންގެ ކަންތަކުގައި ކުރީ ސަރުކާރުން އޮތީ ވަރަށް ބޮޑު ގޯހެއް ހަދައިފަ އެވެ. އެއީ، ރާއްޖެ އަށް އެތެރެވާ ބިދޭސީން އަހަރަކު އެއްފަހަރު މެޑިކަލް ޗެކަޕް ހަދަން އޮތް އޮތުން ދޫކޮށްލުމެވެ. މިހާރު އެކަން ނުކުރާތާ މިއީ ދެ ވަނަ އަހަރެވެ. ރާއްޖެ އަށް އެތެރެވާ ބިދޭސީ މަސައްކަތު މީހުން ވެސް، އަދި ރާއްޖޭގައި މިހާރު މަސައްކަތް ކުރާ އެއްވެސް ބިދޭސީއަކު މެޑިކަލް ޗެކަޕް މިހާރު ހަދާކަށް ނުޖެހޭނެ އެވެ.

"ކޮންމެ ފަހަރަކު މިހާރު މި ވިސާ ޖަހަނީ މެޑިކަލް ހުށަހަޅާކަށް ނުޖެހޭ،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

ޖޫން 30، 2022 ގައި އިކޮނޮމިކް މިނިސްޓްރީން ކޮށްފައިވާ އިއުލާނެއްގައި، އޭރު ކޮވިޑާ އެކު ދިމާވި ދަތިތަކާ އެކު މެޑިކަލް ހުށަނާޅާ ދޫކޮށްފައިވާ ވިސާތައް އަލުން އާކުރުމަށް މެޑިކަލް ހުށަހަޅަން ވަކި މުއްދަތެއް ވަނީ ދީފަ އެވެ. އެކަމަކު، ބިދޭސީން ގެންނަ ބައެއް ކުންފުނިތަކުން ބުނި ގޮތުގައި މިހާރު ވެސް އޮންނަނީ ކޮވިޑް ތެރޭގައި އޮތް އުސޫލެވެ.

"ކޮން އުސޫލެއްގެ ތެރެއިން ކަމެއް އަޅުގަނޑަކަށް ވެސް ނޭނގެ، އެކަމަކު މެޑިކަލް ޗެކަޕް ހެދުމާ ނުލައި ވެސް ރާއްޖެ އަށް ބިދޭސީން އެތެރެކުރޭ. އެއީ މަޖުބޫރު ކަމެއް ނޫން. އަޅުގަނޑުމެން ވެސް ބިދޭސީން މި އެތެރެކުރަނީ މެޑިކަލް ހުށައެއް ނާޅަން،" ކުންފުންޏެއްގެ ވެރިޔަކު ބުންޏެވެ.

"ރާއްޖޭގައި ތިބި ބިދޭސީންގެ ވޯކް ވިސާ އާ ކުރަން ވެސް އެކަން ކުރާކަށް ނުޖެހޭ. އެކަމަކު އަޅުގަނޑަށް ހީވަނީ ހައުސް މެއިޑުންގެ ވޯކް ވިސާ އާކުރަން މެޑިކަލް ހުށަހަޅަން ޖެހޭހެން. އެހެން އެއްވެސް ދާއިރާއަކަށް ހުށަހަޅަން ޖެހޭކަމެއް އެނގިފައެއް ނެތް."

"މެޑިކަލް އިންޝުއަރެންސް އޮންނަންޏާ މިކޮޅަށް އައިސް ކޮންމެހެން މެޑިކަލް ހަދަން ނުޖެހޭ ކަމަށް ބުނަނީ. އެކަމަކު ބޭރު ގައުމަކުން ދޫކޮށްފައިވާ އިންޝުއަރެންސަކާ މެޑިކަލް ޗެކަޕް އަކާ އޮތް ގުޅުމެއް އަޅުގަނޑަކަށް ނުވިސްނޭ."

ކުރިން އޮންނަނީ ކިހިނެއް؟

ރާއްޖެ އަށް ބިދޭސީ މަސައްކަތު މީހުން ގެންނަން ވަރަށް ހަރުކަށި ގާނޫނެއް އޮވެ އެވެ. އަދި، އޭގެ ދަށުން ހަދާފައިވާ ގަވައިދުތަކެއް ވެސް އޮވެ އެވެ. އޭގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ރާއްޖެ އަށް މަސައްކަތު އެތެރެވާ ބިދޭސީން އަހަރަކު އެއްފަހަރު މެޑިކަލް ހުށަހަޅަން ޖެހެ އެވެ. އެހެން ނޫނީ، ވޯކް ޕާމިޓް އާކޮށެއް ނުދެ އެވެ. އަދި ރާއްޖެ އެތެރެވުމުގެ ކުރިން އެ މީހެއްގެ ޕޮލިސް ރިޕޯޓު ހުށަހަޅައި އެޕްރޫވަލް ހޯދައި، ރާއްޖެ އެތެރެވާތާ ތިން މަސް ދުވަސް ތެރޭގައި ސަރުކާރުން އެޕްރޫވްކޮށްފައިވާ ކްލިނިކަކުން ނުވަތަ ހޮސްޕިޓަލަކުން މެޑިކަލް ރިޕޯޓެއް ހުށަހަޅަން ޖެހެ އެވެ.

"ރާއްޖެ އަށް އެތެރެވާ އެތައް ބިދޭސީއަކު މެޑިކަލް އިން ފާސް ނުވެގެން އެބަހުރި އަނބުރާ ގައުމަށް ފޮނުވާލައިފައި. އަޅުގަނޑަށް އެނގިގެން، އެކިއެކި ބަލިތައް ހުރެގެން ފޮނުވާލަން ޖެހޭ މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވާތީ ކުންފުނިތަކުން ކްލިނިކްތަކަށާއި ޑޮކްޓަރުންނަށް ރިޝްވަތު ދީގެން ފޭކް ޑޮކިއުމެންޓް ހަދައިގެން ވެސް އެ މީހުންނަށް ވިސާ ހޯދައިދިން. މި ހިސާބުގައި އޮތް ކަމެއް އެއީ،" ނަން ހާމަކުރަން ނޭދި، ކުންފުންޏެއްގެ ވެރިޔަކު ވާހަކަ ދެއްކި އެވެ.

"ހަމަ ހީނުކުރާހާ ބޮޑެތި ބަލިތަކުގައި ތިބޭ ބިދޭސީން ފެނޭ. އެއިޑްސް އަށް ވެސް ޕޮޒިޓިވް ވޭ. ހެޕަޓަޓައިޓިސް ބީ އާއި ޓީބީ އާއި މިހެން ގޮސް ހަމަ ވަރަށް ނުރައްކާތެރި ބަލިތައް ބިދޭސީންގެ ގައިން ފެނިގެން އެ މީހުން އަނބުރާ ފޮނުވާލި."

އެކަމަކު، އެ ހުރިހާ ބައްޔަކަށް ރާއްޖެ މިހާރު މިއޮތީ ފާޑަކަށް މަރުހަބާ ކިޔައިފަ އެވެ. އެ ގަވައިދަކަށް މިހާރު އަމަލެއް ނުކުރެ އެވެ. ބޮޑެތި ބަލިތައް ހުރި ބިދޭސީން ރާއްޖެ އަށް އެތެރެވާން އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތެވެ.

ވަރަށް ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެއް، މިކަން މިހެން ވެގެން ނުވާނެ!

މިއީ އެންމެންގެ ވެސް ވަރަށް ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެކެވެ. އަދި، މިއީ މިހެން މިކަން ހިނގައިގެން ވާނެ ކަމެއް ނޫނެވެ.

ރާއްޖޭގައި ދެ ލައްކަ އަށް ވުރެ ގިނަ ބިދޭސީން އުޅޭ ކަމަށް ވެ އެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ގިނަ މީހުން ދިރިއުޅެނީ ވެސް ބަލިތައް ފެތުރުމުގެ ފުރުސަތު ވަރަށް ބޮޑު މާހައުލެއްގަ އެވެ. އެކެއްގެ ގައިން އަނެކެއްގެ ގަޔަށް ބަލި އަރައި، އެ ބަލި ފެތުރުމުގެ ތަނަވަސް ފުރުސަތެއް އެބައޮތެވެ.

"މިހާ ގިނަ އަދަދަކަށް ބިދޭސީން އުޅޭއިރު އެ މީހުންނަކީ ކޮންކޮން ބައްޔެއް ހުރި ބައެއްތޯ މަދުވެގެން ދެ އަހަރުން އެއްފަހަރު ޗެކްކުރެވެން ވާނެ. އެހެން ނޫނީ ހީނުކުރާ ވަރުގެ ބޮޑެތި ބަލިތަކެއް ރާއްޖޭގައި ފެތުރިދާނެ،" ކުންފުންޏެއްގެ އިސް މީހަކު ބުންޏެވެ.

"ތިން މަސް ތެރޭގައި މެޑިކަލް ޗެކަޕް ހުށަހަޅަން އޮވޭ. އެކަމަކު އެ ހުށަހެޅިޔަސް، ނޭޅިޔަސް ބިދޭސީންނަށް މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ހުއްދަ އެބަލިބޭ. މެޑިކަލް ހެއްދުމަކީ ވެސް ވަރަށް ބޮޑު ހަރަދެއް. އެހެންވެ، ގިނަ މީހުން އެ ހުށައެއްނާޅާނެ. އަޅުގަނޑަށް ފެންނަނީ ހަމަ ކުރިން އޮތް ގޮތަށް އެކަން ބަދަލު ކުރަން. މެޑިކަލް ރިޕޯޓް ނެތިއްޔާ ވިސާ ނުލިބޭ ގޮތް ހަދަން."

ކޮންމެ ގައުމެއްގައި ވެސް އުސޫލުތަކެއް އޮންނަން ޖެހެ އެވެ. ހާއްސަކޮށް، އެއްވެސް ބޭނުމެއްގައި ގުރުބާން ކޮށްގެން ނުވާނެ އުސޫލުތަކެއް އަދި ގަވައިދުތަކެއް އޮވެ އެވެ. ބިދޭސީންގެ މެޑިކަލް ޗެކަޕަކީ ވެސް އެކަހަލަ އެއްޗެކެވެ. އެއީ އެންމެންގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމާ ގުޅިފައި އޮތް ބޮޑު މައްސަލައެކެވެ.