ފުރަތަމަ އަގު ކޮންޓްރޯލްކުރާނީ 357 ބޭހެއްގައި

ޑޮކްޓަރީ ބޭސް ވިއްކޭނެ އެންމެ މަތީ އަގު ފުރަތަމަ ކަނޑައަޅަން ނިންމާފައި ވަނީ މޯލްޑިވްސް ފުޑް އެންޑް ޑްރަގް އޮތޯރިޓީ (އެމްއެފްޑީއޭ)ގެ އެސެންޝަލް ލިސްޓުގައި ހިމެނޭ 357 ބޭހަކަށް ކަމަށާއި އަގު ކޮންޓްރޯލްކޮށް ގެންނަ ބަދަލުން ބޭހަށް ކުރާ ހޭދައިން 205 މިލިއަން ކުޑަކުރެވޭނެ ކަމަށް ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުގައި ބުނެފި އެވެ.

ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު އިބްރާހިމް އަމީރު، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް މިއަދު ހުށަހެޅުއްވި އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ބަޖެޓުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، ބޭސް ވިއްކާ ބްރޭންޑްތަކުގެ ނަން ބޭސް ސިޓީގައި ލިއުން ހުއްޓާލަން ވަނީ ނިންމާފައި ކަމަށެވެ. އަންނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ އެކަކުން ފެށިގެން ބޭސް ސިޓީގައި ބޭހުގެ ބްރޭންޑް ނަން ލިއުން ހުއްޓާލައި، ލިޔާނީ ބޭހުގެ އަސްލު ނަމެވެ. މިގޮތަށް ހެދުމުން އެކި ބްރޭންޑްގެ ނަމުގައި ބޭސްތައް އަގު ބޮޑުކޮށް ވިއްކުން ހުއްޓުވޭނެ އެވެ.

ބަޖެޓުގައިވާ ގޮތުން މި ބަދަލު ގެންނަނީ، އާސަންދަ ނިޒާމުން އެންމެ ބޮޑު ހޭދައެއް ބޭހަށް ކުރަން ޖެހޭ ގޮތަށް އޮތުން ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ.

ބޭހުގެ އަގު ކޮންޓްރޯލްކުރާ ގޮތަށް ހަމަޖައްސާފައި ވަނީ ދެ ފިޔަވައްސަކަށް ބަހާލައިގެންނެވެ. ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގައި 357 ބޭހެއްގެ އަގު ކޮންޓްރޯލްކުރުމަށް ފަހު އަންނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެސެންޝަލް މެޑިސިން ލިސްޓުގައި ނުހިމެނޭ ހުރިހާ ބޭހަކަށް އެމްއާރުޕީ ކަނޑައަޅަން ވަނީ ނިންމައިފަ އެވެ.

ސަރުކާރުން ގެންނަން މިއުޅޭ ބަދަލުން، ބޭސް ސިޓީގައި ބޭހުގެ އަސްލު ނަން (މިސާލަކަށް ޕެރަސެޓަމޯލް) ނޫން ނަމެއް ޑޮކްޓަރުންނަކަށް ނުލިޔެވޭނެ އެވެ. ބޭސް ސިޓީގައި ޖެނެރިކް ނަން ޑޮކްޓަރުން ލިއުމުން، ދޫކުރާނީ ޕެރަސެޓަމޯލްތޯ ނުވަތަ ޕެނަޑޯލްތޯ، ޕެނަމެކްސް ބްރޭންޑްތޯ ނިންމާނީ ފާމަސިސްޓެވެ.

ޖެނެރިކް ނަން ނުވަތަ އަސްލު ނަމުގެ ގޮތުގައި ޑައިކްލޮފެނަކް ބްރޭންޑް ނަމަކީ ވޮލްޓަރެން އެވެ. މި ގެންނަ ބަދަލާ އެކު ހަމައެކަނި ޖެނެރިކް ނަމުން ލިއެވޭ ގޮތަށް ހެދުމުން މިހާރު 6.12ރ. އަށް ވިއްކާ ބޭސް ގުޅައެއް އެންމެ އަގު ބޮޑުކޮށް ދެން ވިއްކޭނީ 2.47ރ. އަށެވެ.

ބަޖެޓުގައި ބުނީ ރާއްޖޭގައި ބޭހުގެ އަގު ކޮންޓްރޯލެއް ނެތި ބޮޑުވަމުން ދިއުމުގެ ސަބަބުން އާސަންދަ އާއި ބޭސްފަރުވާއަށް ދައުލަތުގެ ހޮސްޕިޓަލްތަކުން ކުރާ ހަރަދު އިތުރުވެ ދައުލަތުން އެހެން ހިދުމަތްތަކަށް ބަޖެޓުން ޖާގަ ދޭން ހުރަސްތައް ކުރިމަތިވަމުންދާ ކަމަށެވެ.

ބަޖެޓުގައިވާ ގޮތުން 2014 ގައި 251 މިލިއަން ރުފިޔާ ބޭހަށް ހަރަދުކުރިއިރު 2020 ގައި މި އަދަދު ވަނީ 752 މިލިއަން ރުފިޔާ އަށް އިތުރުވެފަ އެވެ. އަދި 2019 ވަނަ އަހަރު ބޭހަށް ކުރި ހަރަދު 58.4 އިންސައްތައިގައި ހުރިއިރު 2020 ވަނަ އަހަރު މި ނިސްބަތް ހުރީ 62.4 އިންސައްތައިގައި ކަމަށް ވެސް ބަޖެޓުގައިވެ އެވެ. މިގޮތަށް ހަރަދު އިތުރުވުމަކީ ބޭސް އިސްރާފުވާ މިންވަރު އިތުރުވާ ކަމެއް ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ފިނޭންސުން ހުށަހެޅި މައުލޫމާތުގައިވެ އެވެ.

ސަރަހައްދީ ގައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު ރާއްޖޭގައި ބޭހުގެ އަގު ބޮޑު

ވޯލްޑް ބޭންކުގެ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ރިޕޯޓަކާ ހަވާލާދީ ބަޖެޓުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ސަރަހައްދުގެ ގައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު ރާއްޖޭގެ ބޭހުގެ އަގުތައް ހުރީ އެވްރެޖް 75.9 ޕަސެންޓް މަތީގަ އެވެ. އެހެންކަމުން ބޭހަށް ކުރާ ހޭދަ ކުޑަކުރުމަކީ އާސަންދައިގެ ދަށުން ކުރާ ހިދުމަތް ދެމެހެއްޓެނިވި މިންގަނޑަކަށް ގެނައުމަށް އަޅާ ފިޔަވަޅެއް ކަމަށް ބުނެފައިވެ އެވެ.

އެމްއެފްޑީއޭ އިން ބުނީ ބޭހުގެ އެންމެ މަތީ އަގު ކަނޑައަޅަނީ، ރާއްޖެއަށް ބޭސް އެތެރެކުރާ ފްރީ އޮން ބޯޑް އަގަށް ވިޔަފާރިތަކުން ލެވޭނެ އެންމެ މަތީ ފައިދާގެ މާޖިން ކަނޑައަޅައިގެން ކަމަށެވެ.

"މި މާޖިން ކަނޑައެޅުމުގައި ވިޔަފާރިތަކުން މުދާ އުފުލުމާއި ގުދަންކުރުމާއި ކުއްޔާއި އެހެނިހެން ކަންކަމަށް ކުރާ ހަރަދުތަކުގެ އިތުރުން ވިޔަފާރީގެ ފައިދާއަށް ވެސް ވަނީ ރިއާޔަތްކޮށްފަ އެވެ. ވީމާ އެމްއާރުޕީ ކަނޑައެޅިގެންދާއިރު ބޭހުގެ ވިޔަފާރިކުރާ ފަރާތްތަކަށް އަދިވެސް އެކަށީގެންވާ ފައިދާއެއް ހޯދާނެ މަގު ވަނީ ފަހިވެފަ އެވެ،" ބަޖެޓުގައިވެ އެވެ.

ބަޖެޓުގައި ބުނީ އަގު ކޮންޓްރޯލް ކުރުމުގެ އިތުރުން ބޭހަށް ކުރާ ހޭދަ ދެމެހެއްޓެނިވި މިންގަނޑެއްގައި ހިފަހައްޓަން ވެސް އިތުރު ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އެންމެ ބޮޑު ބަދަލެއް ގެނެވޭނެ އެއް ކަމެއް ކަމަށް ފާހަގަކުރެވެނީ މުޅި ރާއްޖެއަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ވަކި މުހިއްމު ބޭސްތަކެއް އެއްފަހަރާ ގަނެ ބަލްކްކޮށް އެތެރެ ކުރުމެވެ.