އާފިޔާގެ ހަޔާތުން ފެންނަ އަނިޔާގެ އެހެން ސަފުހާއެއް

މުޅި ރާއްޖެ ސިއްސުވާލި މުހައްމަދު އިބްތިހާލްގެ އަނިޔާވެރި، ރަހުމް ކުޑަ، މަރުގެ މައްސަލައަށް، ފަސް އަހަރު ފަހުން އިންސާފު ލިބުނީ އެވެ. އޭނާ މަރާލި އޭނާގެ މަންމަ އާފިޔާ މުހައްމަދު 20 އަހަރަށް ޖަލަށް ލާން ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ހުކުމްކުރީ އެވެ. ކުޑަކުދިންނަށް ކުރާ އަނިޔާއާ ދެކޮޅަށް ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަން މަޖުބޫރު ކުރުވި އެ މަރަށް އިންސާފު ނުލިބިގެން އުފުލި އަޑުތަކަށް ވެސް ނިމުމެއް އައީ އެވެ. ނަމަވެސް ކުށުގެ އަސާސީ އަދަބަށް ވުރެ ދެ ގުނަ ބޮޑު އަދަބެއް އާފިޔާގެ މައްޗަށް ކަނޑައެޅުމުން ވެސް ބައެއް މީހުންނަށް އެވަރު ނުފުދުނެވެ. "ތިޔަ ދިނީ އަދަބެއް ހެއްޔޭ؟"އޭ ބުނެ، ހިތްހަމަނުޖެހިގެން ވާހަކަ ދައްކާ އުޅެ އެވެ.

އެކަމަކު ގާނޫނުގެ ފޮތުން އިބްތިހާލަށް ދެވެން އޮތް އިންސާފާ ހަމައަށް ވާސިލްވެވިއްޖެ އެވެ. އެކަމަކު، އެ އަނިޔާވެރިކަމާއި ރަހުމް ކުޑަކަމުން އާފިޔާ ދެކެ އާންމުން ކިތައްމެ ރުޅިއައި ނަމަވެސް، މާޒީގައި އޭނާއަށް ލިބުނު ކަމަށް ބުނާ އަނިޔާ އާއި ޖިންސީ ގޯނާތަކަށް އިންސާފު ހޯދައި ދޭނީ ކާކު ހެއްޔެވެ؟ އެއީ ދިވެހި މުޖުތަމައުގެ ކިހާ ވިޔާނުދާ ސަފުހާއެއް ހެއްޔެވެ؟

އާފިޔާ ހައްޔަރުކޮށް ހެދި ނަފުސާނީ ޓެސްޓްތަކުން އެނގެނީ އޭނާގެ ޑިޕްރެޝަނާ އެކު "އާދަޔާ ޚިލާފް ރުޅިވެރި ވިސްނުން" ހުރިކަމެވެ. އަމިއްލަ ދަރިފުޅު އެހާ އަނިޔާވެރި ގޮތަކަށް މަރާލަން އޭނާގެ އެ ރުޅިވެރިކަން ސަބަބަކަށް ވީ އިރު، އަނެއްކޮޅުން އާފިޔާގެ ދެން ތިބި ދެ ދަރިން ދެކެ ލޯބިވެ، އަޅާލުން އެހާ ރަނގަޅު ކަމަށް، އަވަށްޓެރިންގެ ހެކިބަހުން އެނގެ އެވެ. އެހެންކަމުން އޭނާގެ އަނިޔާގެ ޝިކާރައަކަށް ކުށެއް ނެތް، މައުސޫމް އިބްތިހާލް ވާން ޖެހުނީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟

ވޭތުވެދިޔަ ފަސް އަހަރު މުޅިންހެން އިވެނީ އިބްތިހާލަށް އާފިޔާ ކުރި ރަހުމްކުޑަ، ލާއިންސާނީ އަނިޔާތަކާއި އެ ކުއްޖާގެ ފަހު ވަގުތުކޮޅުގެ އަސަރުގަދަ ވާހަކަތަކެވެ. އެ ކުއްޖާއަށް ކާން ނުދީ ބެހެއްޓުން ފަދަ ބޮޑެތި އިހުމާލުތަކާއި ކުލުނުގެ ކަންފުޅެއް ވެސް ނެތް، އަމަލްތަކުން އާފިޔާގެ މައިވަންތަކަން އޮތީ ފުރިފަ އެވެ. އެ ވާހަކަތައް އަޑުއަހާކަށް ފަސޭހައެއް ނޫނެވެ.

ޝަރީއަތުގެ ގިނަ މަރުހަލާތަކުގައި ވަކީލެއްގެ އެހީތެރިކަން އާފިޔާ ބޭނުން ނުކުރި އެވެ. އޭނާ ޖަވާބު ދެމުން ދިޔައީ މުޅިން ވެސް ބޮލުގެ އިޝާރާތުން ނުވަތަ ކުރުކުރު ޖުމްލަތަކުންނެވެ. އެހެންކަމުން ގިނަ ބަޔަކަށް، އާފިޔާގެ ހަޔާތުގެ ގިނަ ވާހަކަތަކެއް ނޭނގެ އެވެ. އެ ބައި ބޮޑަށް މި އެނގުނީ، އިބްތިހާލަށް މަރަށް ފަސް އަހަރާއި 11 މަސް ފުރުނު ދުވަހު ކްރިމިނަލް ކޯޓުން އިއްވި ހުކުމުންނެވެ.

ތިން ގަޑިއިރަށް ވުރެ ދިގު ވަގުތު ނެގި ހުކުމް އިއްވުމުގެ މަޖިލީހުގައި ހާމަވި ތަފްސީލުތަކުން އެނގުނީ އަނިޔާވެރި ގޮތަކަށް އިބްތިހާލް މަރާލުމުގެ ޒިންމާ ހަމައެކަނި އާފިޔާގެ ބޮލުގައި އެޅުވެން ނެތް ކަމެވެ. އޭގައި މުޖުތަމައު އާއި މައިންބަފައިންނާއި ބެލެނިވެރިންނާއި ދައުލަތުގެ ކަމާ ބެހޭ އިދާރާތައް ވެސް ފެއިލްވެފައި އޮތް ކަމެވެ.

އާފިޔާ ބުނާ ގޮތުން އޭނާއަށް ވަނީ އެކި މީސްމީހުންގެ ފުށުން ޖިންސީ ގޯނާތަކާއި ފުރައްސާރަ އާއި މަލާމާތް ރައްދުވެފަ އެވެ. އާފިޔާ އުޅެ ބޮޑުވި މާހައުލާއި އެކި މީހުންގެ ފަރާތުން އޭނާއަށް ލިބުނު އަނިޔާތަކުގެ ސީރިއަސްކަމާއި އިބްތިހާލްގެ މަރާ އޮތް ގުޅުމުގެ ބޮޑުކަން ވިސްނިގެން ފަނޑިޔާރު ވެސް ވަނީ "އާފިިޔާއަށް އަދިއަދަށް ވެސް އިންސާފު ނުލިބޭ" ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ. ޖިނާޔަތުގެ އެންމެ މަތީ ދަރަޖައިގެ ކުށުން ކުށްވެރިވެފައި ހުރި މީހަކަށް އޭގެ ކުރިން ލިބިފައި ހުރި އަނިޔާތަކަށް އިންސާފު ނުލިބޭ ވާހަކަ ފަނޑިޔާރަކު ހުކުމުގައި ވިދާޅުވުމަކީ އާދައިގެ ކަމެއް ނޫނެވެ.

ފުލުހުންގެ ތަހުގީގަށާއި އޭނާގެ ނަފްސާނީ ހާލަތު ބެލި ޑޮކްޓަރުންނަށް ކިޔައިދިން ވާހަކަތަކަށް ބިނާކޮށް، ހުކުމުގައި ބުނެފައި ވަނީ އާފިޔާގެ އުމުރުން ހަތް އަހަރުގައި އޭނާގެ ބައްޕަ ނިޔާވުމުން މަންމަ އާއި އާއިލާއާ އެކު ރަކީދޫގައި ދިރިއުޅެނިކޮށް އެންމެ ފުރަތަމަ ޖިިންސީ ގޯނާއާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުނީ ތިމާގެ މީހެއްގެ ފިރިމީހާގެ ފަރާތުން ކަމަށެވެ. އެކަން އޭނާގެ އާއިލާއާ ހިއްސާ ކުރުމުން، ދިވެހި މުޖުތަމައުގެ އާންމު އުސޫލުގެ ތެރެއިން، ސިއްރުކުރީ އެވެ. އާއިލާ އިން ތުހުމަތުކުރީ އެ މީހާ ބަދުނާމު ކުރަން އާފިޔާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ކަމަށެވެ.

އޭގެ ފަހުން 2007ގައި ކިޔަވަންވެގެން އާފިޔާ މާލެ އަ އެވެ. އެކަމަކު މާލޭގައި އޭނާ ދިރިއުޅުނު ގެއިން ވެސް ކުރިމަތިލާން ޖެހުނީ އިތުރު އަނިޔާ އާއި ހިތްދަތިކަމެވެ. ކިޔެވުމުގެ ބަދަލުގައި އާފިޔާ ހުންނަން ޖެހުނީ ނޯކަރެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށް ވާހަކަތަކުން އެނގެ އެވެ. އެގެއިން ވެސް ޖިންސީ ގޯނާއާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުނު ކަމަށްވެ އެވެ.

އެނބުރި ރަކީދޫއަށް ދިޔައީ، އާފިޔާ ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، "އެ އަނިޔާތަކަށް ކެތްނުކުރެވިގެންނެ"ވެ. ކިޔެވުމުގެ އުއްމީދުގައި ދެން ދަތުރުކުރީ މ. މަޑުއްވަރީއަށެވެ. އެ ރަށު ސްކޫލުން ގްރޭޑް 10 ނިމެންދެން ކިޔެވި ނަމަވެސް، އެ ރަށުން ވެސް ޖިންސީ ގޯނާތަކާ ކުރިމަތިވި ކަމަށް، އޭނާގެ ވާހަކަތަކުން އެނގެ އެވެ.

އަނެއްކާވެސް ރަކީދޫއަށެވެ. އަނެއްކާވެސް ތިމާގެ މީހެއްގެ ފިރިމީހާގެ ޖިންސީ ގޯނާތަކެވެ. އޭރު އޭނާގެ މަންމަ އޭރު ދިރިއުޅެމުން ދިޔައީ ވ. ކެޔޮދޫގަ އެވެ. ދެން އޭނާ ބަދަލުވީ މަންމަ ކައިރިއަށެވެ. އެކަމަކު އެއީ، އޭނާ ކިޔައިދިން ވާހަކަތަކުން ހާމަވާ ގޮތުގައި، ޖިންސީ ގޯނާތަކުން ހިމާޔަތް ލިބުނު ހިޔާވަނި ކަމަށް ނޫނެވެ. ދޮންބައްޕަގެ ޖިންސީ ގޯނާތަކުން އޭނާގެ ހަޔާތުގައި ޒަހަމްތައް އުފެއްދި އެވެ.

އެ ހިސާބުން އެކަމެއް ނުނިމުނެވެ. ތަހުގީގަށް އޭނާ ދިން 14 ސަފުހާގެ ބަޔާނުން ފެންނަން އޮތީ، އޭނާ ލައްވާ މަޖުބޫރުކޮށްގެން ހަށިވިއްކުވި ކަމަށެވެ. އާއިލާއަށް ފައިސާ ހޯދަން އޭނާ ލައްވާ ގަދަކަމުން އެކަން ކުރުވީ، މަންމައަށް އެނގިގެން ކަމަށް ވެސް، ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

އާފިޔާ ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި "ދުވާލަކު އެތައް ބަޔަކު ގަދަކަމުން ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގި" އެވެ. ދޮންބައްޕަގެ ފަރާތުން ލިބެމުން ދިޔަ ޖިންސީ ގޯނާތަކަށް ދެކޮޅުހަދާ ނަމަ، މަންމަ އޭނާއަށް އަނިޔާކުރާ ކަމަށް ވެސް ބަޔާނުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.

އާފިޔާގެ ވާހަކަތަކުން ހާމަވި އަނެއް ކަމަކީ އެކި މީސްމީހުން އޭނާ ރޭޕްކޮށް، ލިބެމުން ދިޔަ ޖިންސީ ގޯނާތަކަށް ފަހު ނަހަލާލަށް ބަނޑުބޮޑުވުމުން ދަރި ވައްޓާލަން އާއިލާއިން މަސައްކަތްކުރިކަމެވެ. އެކަމާ އާފިޔާ ދެކޮޅުހަދައި، އެނބުރި ރަކީދޫއަށް ދިޔަ އެވެ. ދުނިޔެއަށް އުފަންވީ އިބްތިހާލެވެ. ރަކީދުއަށް ދާށާއި އެހެން ކަންކަމުގައި އޭނާއަށް އެންމެ ބޮޑަށް އެހީތެރިވީ އޭނާގެ އޭރުގެ ލޯބިވެރިޔާ އަދި މިހާރު އޭނާގެ ފިރިމީހާ އިބްރާހިމް ޝަފީގެވެ.

އާފިޔާ އުއްމީދުކުރީ، އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި، ފިރިމީހާގެ އެހީތެރިކަމާ އެކު، ރަށުގައި ރީތިކޮށް ދިރިއުޅެވޭނެ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އުފަން ރަށުން ވެސް އެ ހިތްހަމަޖެހުމެއް ނުލިބުނު ކަމަށް، ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

އިބްތިހާލަކީ ބައްޕަ ނެތް ކުއްޖަކަށް ވާތީ ރަށު ބައެއް މީހުން ތަފާތު ވާހަކަތައް ދެއްކި އެވެ. އެއިން ކޮންމެ ވާހަކައަކުން ވެސް އޭނާގެ ހިތުގައި އުފެދެމުން ދިޔައީ، ދަރިފުޅާ މެދު ރުޅިވެރިކަމެވެ. އިބްތިހާލްގެ ކުށެއް ނެތެވެ. އެކަމަކު އޭނާގެ އެ މައުސޫމްކަމުން އާފިޔާގެ ހިތުގައި ރަހުމެއް ނުއުފެދުނެވެ. އަޅާނުލުމާއި އަނިޔާކުރުމަކީ، ރަށުގެ އެންމެންނަށް އެނގޭ ހަގީގަތްތަކެވެ. ޖެންޑާ މިނިސްޓްރީ އާއި ފުލުހުންނާއި ރަށުގެ ވެރިންނަށް ވެސް އެނގެ އެވެ. ދެތިން ފަހަރު ޖެންޑާ މިނިސްޓްރީގެ މުވައްޒަފުން އިބްތިހާލް ކައިރިއަށް ޒިޔާރަތް ކުރި އެވެ. އެކަމަކު ރުޅުވެރި، އަނިޔާވެރި އާފިޔާގެ ކައިރިން ސަލާމަތްކޮށްގެން ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށަކަށް ނުގެންދިޔަ އެވެ.

މިފަދަ ކޮންމެ ވާހަކައެއް ވެގެން ދިޔައީ އިބްތިހާލާ މެދު އާފިޔާގެ ރުޅިވެރިކަން އިތުރުވެގެންދިޔަ ސަބަބަށެވެ. އޭގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އެކި ފަހަރު މަތިން އިބްތިހާލަށް އަނިޔާކޮށް، އިހުމާލުވަމުން ދިޔަކަން ޖެންޑާ މިނިސްޓްރީ އާއި ފުލުހުންނާއި ރަށުގެ ވެރިންނަށް ވެސް އެނގި ތިބެ އިބްތިހާލަށް ދައުލަތުން ރައްކާތެރި ކަމެއް ނުދިނެވެ.

އިބްތިހާލަށް އާފިޔާގެ ފަރާތުން މަރުގެ އެތި ފަހަރު އަމާޒުވުމުގެ 24 ގަޑިއިރު ކުރިން ވެސް ރަށު މީހެއްގެ ފަރާތުން އާފިޔާއަށް ލިބުނީ، އޭނާ ބުނާ ގޮތުން، ނުބައި "ވަސްވާހެކެވެ." އާފިޔާގެ ބަޔާނުގައި އޮތީ އިބްތިހާލް "މަރާލާފައި ފޮށްޓަކަށް ލާފައި އެއްލައިލާށޭ" އެ މީހާ ބުނި ކަމަށެވެ.

އެކަމަކު އާފިޔާ ތުހުމަތުކުރާ މީހުންނާ ތަހުގީގުގައި ވާހަކަ ދައްކާފައެއް ނުވެ އެވެ. އަދި އޭގެ ކުރިން ވެސް އެއީ ތަހުގީގުކުރި މައްސަލަތަކެއް ނޫނެވެ. އެހެންކަމުން، އެހެން މީހުންނަށް އޭނާ ކޮށްފައިވާ ތުހުމަތުތަކުގެ ހަގީގަތް ސީދާ އެނގޭނެ ގޮތެއް ނެތެވެ.

ނަމަވެސް ސިލްސިލާ އަނިޔާތަކެއްގައި އިބްތިހާލްގެ ކުރު ހަޔާތް ވޭތުކުރި ގޮތާއި، އޭގެ ޒިންމާ ނަގަން ޖެހޭ މީހަކަށް އާފިޔާ ވުމުން، އޭނާއާ މެދު އާންމުންގެ ހިތުގައި އޮތް ރުޅިވެރިކަން ބޮޑެވެ. އާފިޔާއަށް ލިބުނު އަނިޔާތަކާއި ބަދު ބަަސްތަކާ ގުޅިގެން ނަމަވެސް ކުޑަކުއްޖަކަށް އެވަރުގެ އަނިޔާތަކެއް ދިނުން، ގާނޫނީ ހަމައަކުން ވެސް، ދީނީ އަދި އިޖުތިމާއީ ހަމަޔަކުން ވެސް ގަބޫލެއް ނުކުރެވޭނެ އެވެ.

މި ބޮޑު މައްސަލައިން ފާހަގަވާ ކަމަކީ، މުޖުތަމައުގައި އޮތް ތަފާތު އަނިޔާވެރިކަމެވެ. އާފިޔާގެ ހަޔާތަކީ އޭގެ މިސާލެކެވެ. އޭނާގެ އަނދިިރި ސަފުހާތަކުން ދައްކައިދެނީ އިސްލާހުކުރަން ޖެހޭ ކަންކަމެވެ. އާއިލާ ތެރެއިންނާއި މުޖުތަމައު، އެކަމާ ދެކޮޅަށް ތެދުވަން ޖެހޭ އެތައް ކަމެކެވެ. ޖިންސީ އަަނިޔާ އާންމުވެފައި އޮތް ވަރެވެ.